Ииршишнивп ■l/fl w eb-dizflyn ■

Faylni yuklash
Faylni yuklash so‘zi ustida kursornrbosish bilan brauzer dastur- 
ni foydalanuvchi kompyuteriga saqlash yoki ochish haqidagi axbo- 
rotni chiqaradi.
E-MAIL-havola
E-m ail (Elektron pochta)-m anzillarni faollashtirish uchun 
havola tuzish mumkin. E-mail manzil ko‘rsatilgan havolani bosish 
bilan kompyuterga o ‘rnatilgan elektron pochtalar bilan ishlovchi 
dastur faollashadi va unda havolada ko'rsatilgan elektron pochta 
manzili ko‘rsatilgan yangi oyna hosil bo'ladi va siz ko‘rsatilgan 
manzilga xat jo ‘natishingiz mumkin.
E-mail-manzilni havola sifatida belgilash uchun H R E F atribut 
o cmida mailto: elektron pochta manzili yoziladi. Misol uchun: 
Mening elektron poch- 
tamga ushbu darslik haqidagi fikr-mulohazalaringizni yozing! 
Natija m ana bunday ko'rinishda bo‘ladi:
M ening elek tro n p o c h ta m e a ushbu darslik haqidagi fikr: 
mulohazalaringizni yozing!
116

---

Havolalar vozishning asosiy qoidalari
Quyida havola tuzishda bilishingiz lozim b o ig an oddiy qoidalar 
yozilgan. Ularni diqqat bilan o ‘qib chiqing va eslab qolishga harakat 
qiling. Havola tuzishda bu qoidalarga amal qilsangiz, siz tuzgan 
havolalar xatoliklarsiz ishlaydi.
• H arflarni bir xilda yozing va fayl yoki papka nomini to ‘g ‘ri 
ko‘rsating. Havola tuzilganda siz m urojaat qilm oqchi b o ig a n
faylga olib boruvchi y o l a n iq v a t o ‘g ‘ri ko'rsatilishi lozim. Bunda 
papka va fayl nomiga katta e ’tib o r qarating. U larning nom ida 
arzimagan xatolikka y o l qo'ysangiz, havola ishlamaydi. Aytaylik 
biror-bir harfning tushib qolishi yoki bosh h arf o ‘rniga kichik 
h a rf bilan yozilsa xatolik yuz berishi m uqarrar. Shu bois, havola 
tuzishda aniqlik katta ahamiyatga ega.
• Fayl va papka nomini kiritganda probel ishlatmang. Web- 
sahifa yaratish jarayonida fayl va papkalarning nomi ikki va undan 
ortiq so ‘zdan iborat b o ls a , s o 'z la r orasida va oxirida probel 
ishlatmang. Probel ishlatilgan fayl yoki papkaga havola murojaat 
qilganda xatolik sodir boiadi.
• Kalit so‘zlarga havola tuzish. Biror hujjat ichidagi kalit so‘zga 
havola tuzganda, eng avvalo kalit so‘zni tegining N A M E 
atributi yordamida belgilab olish lozim. So‘ngra shu tegning H R E F 
atributi orqali u joylashgan fayl nomi (agar kalit so‘z boshqa faylda 
joylashgan b o lsa ) va kalit so"z manzilini ko'rsating HREF=«fayl 
nom i.H TM L# kalit so‘z».
• FTP-server va E-mail uchun maxsus havola. FTP-seiverda 
joylashgan faylga havola tuzganda ' F T P ://' bilan boshlanuvchi 
manzilni yozing. E-mail havola tuzganda esa «mailto: e-m ail 
manzil»ni yozing.
5.6. M atnlarni tahrirlash
Matmii tahrirlashni yaxshi o ‘zlashtirib olishingizni osonlashtirish 
uchun uni ikkiga b o lib tushuntirishni lozim topdik. Ularning har 
biri m atn tahrirlashda ishlatiladigan HTML-teglarni batafsil tahlili 
misollarida aks ettirilgan:
• M atnning alohida b o laklarini tahrirlovchi teglar.
• M atnning yirik bolaklarini tahrirlovchi teglar.
117

---

Matnning alohida bo‘lakIarini tuhrirlovchi
teglar
Tasnifi keltirilgan barcha 
teglar ochilgandan so‘ng ularni 
yopish shart. Ochilgan tegning ta ’sir doirasi u yopilgunga qadar 
davom etadi. Agar siz tegni yopishni unutsangiz, lining ta ’sir 
doirasi hujjat oxirigacha davom etadi. Barcha teglash quyidagi 
tartibda yoziladi: < T E G 1 X T E G 2 > Kerakli matn C / T E G 2 X /
TE G 1>. Har doim eng oxiri ochilgan tegni birinchi bo‘lib yopishni 
unutm ang.
< B > Kerakli matn < /B >
Bu teg orasida yozilgan matn qalin harflar bilan belgilanadi.
< I