Ii–qism. Microsoft Word, Microsoft Excel va Microsoft Access

Maslahat. Agar anjomlar paneli to‘liq bo‘lsa, yangi tugmalar qo‘shilganda mavjud tugmalar ko‘zdan berkitiladi. Yangi tugmalar qo‘shishda anjomlar panelining barcha tugmalari ko‘rinib turishi uchun foydalanilmayotgan tugmalarni o‘chirish zarur.



»
Agar tugmalar qo‘shilgandan so‘ng anjomlar panelida belgisi hosil
bo‘lsa, joriy vaqtda ayrim tugmalar ko‘zdan berkitilgan bo‘ladi. Bunday hollarda yangi tugmalarga joy ochish uchun ayrim foydalanilmayotgan (yoki kam ishlatiladigan) tugmalarni o‘chirishga to‘g‘ri keladi. Anjomlar paneli tugmalari quyidagicha o‘chiriladi:

1. 
   Вид / Панели инструментов / Настройка buyrug‘i bajariladi. Tugmalarni o‘chirish imkoniyatini beruvchi va panel o‘lchamini avtomatik o‘zgartiruvchi, barcha tugmalarni tasvirlagan Команды muloqot oynasi ochiladi.
   
2. 
   O‘chirilishi kerak bo‘lgan tugma topiladi. Tanlashda tugmaning yo‘qligidan qiynalmaslik uchun kam qo‘llaniladiganini tanlashga harakat qiling.
   
3. 
   O‘chirilayotgan tugma sichqoncha yordamida panel tashqarisiga (anjomlar panelida, oynada emas) chiqariladi. Sichqoncha tugmasi qo‘yib yuborilgach, tugma paneldan yo‘qoladi, uning o‘ng tomonida joylashgan tugmalar chap tomonga suriladi.
   
4. 
   Zarur sondagi tugmalar o‘chirilgandan so‘ng, Настройка muloqot oynasida Закрыть tugmasi bosiladi.
   

122

II.5.3. Chop qilish parametrlarini sozlash

Chop qilish parametrlarini sozlash Файл / Параметры страницы buyrug‘i yordamida bajariladi. Параметры страницы muloqot oynasi to‘rtta qo‘yilmadan iborat va ular yordamida chop qilish parametrlari beriladi.
Страница qo‘yilmasi (II.5.6-rasm) sahifani chop qilishning fizik parametrlarini o‘rnatishga mo‘ljallangan. Книжная (Portrait) – qog‘ozni vertikal o‘rnatishga mo‘ljallangan. Hujjatni sahifada gorizo‘ntal joylash uchun Альбомная (Landscape) satri tanlanadi.
II.5.6-rasm. Страница qo‘yilmasi ko‘rinishi
Масштаб (Scaling) bo‘limi qo‘yilmalari berilgan sondagi sahifada sig‘ishi uchun kattalashtirish yoki kichiklashtirish imkonini beradi. Установить (Adjust To) parametriga beriladigan foiz (%) lardagi kattalik nostandart ko‘rinishlarni berish uchun xizmat qiladi.
Размер бумаги (Paper Size) va Качество печати (Print Quality) ro‘yxatlari qog‘oz va chop qilish nostandart o‘lchamlarini berish uchun xizmat qiladi. Bu parametrlar Windows joriy printeriga bog‘liq. Uning ishchi parametrlarini sozlash uchun Параметры страницы muloqot oynasining Свойства (Options) tugmasi bosiladi. Ochilgan muloqot oynasida kerakli o‘zgartirishlar kiritiladi.
Поля (Margins) qo‘yilmasi kitobda maydon kattaliklarini berish uchun xizmat qiladi (II.5.7-rasm).

123
Standart holatda quyi va yuqori maydonlar 1 dyuym, chap va o‘ng

maydonlar esa – 0,75 dyuym bo‘ladi. O‘lcham o‘zgartirilganda yangi qiymatlarning hujjat tashqi ko‘rinishiga ta’sirini Excel dasturi Образец maydonida ko‘rgazmali ifodalaydi.
II.5.7-rasm. Поля qo‘yilmasi ko‘rinishi
Agar bu varaqni maydonlar o‘rtasida markazlashtirish talab qilinsa,
Поля qo‘yilmasining quyi qismida joylashgan Горизонтально
(Horizontally) yoki Вертикально (Vertically) maydonlarida bayroqcha
o‘rnatiladi. Bu bayroqchalar hujjatni varaqda gorizontal (chap va o‘ng maydonlar oralig‘ida) yoki vertikal (quyi va yuqori maydonlar oralig‘ida) markazlashtiradi.
Колонтитулы (Header/Foter) qo‘yilmasi chop qilish davrida varaqqa quyi va yuqori kolontitullarni qo‘shishga mo‘ljallangan. Ularda odatda hujjat haqida qisqacha ma’lumot beriladi: varaq nomi, vaqti va kuni yoki sahifa joriy tartibi (II.5.8-rasm). Excel dasturi Колонтитулы qo‘yilmasi ro‘yxatida Создать верхий колонтитул (Custom Header) va Создать нижный колонтитул (Custom Foder) tugmalari yordamida kolontitul turini tanlash mumkin.
Параметры страницы muloqot oynasida standart kolontitullarni tanlash quyidagicha amalga oshiriladi:
Файл / Параметры страницы buyrug‘i bajariladi. Ochilgan muloqot oynasida Колонтитулы qo‘yilmasi tanlanadi.
124
Верхный колонтитул (Header) ochiluvchi ro‘yxatida keltirilgan 18 ta formatdan birortasi tanlanadi (birinchi Нет (None) formati kolontitulni o‘chiradi).
Quyi kolontitulni o‘zgartirish ucun Нижный колонтитул (Footer)
ochiluvchi ro‘yxatida keltirilgan formatlardan birortasi tanlanadi.
II.5.8-rasm. Колонтитулы qo‘yilmasi ko‘rinishi
OK tugmasi bosilib, Параметры страницы muloqot oynasi yopiladi. Chop qilish davrida hujjatning har bir varag‘ida kolontitullar hosil bo‘ladi.