Ii–qism. Microsoft Word, Microsoft Excel va Microsoft Access

Nazorat savollari

1. 
   Varaq masshtabini o‘zgartirish qanday amalga oshiriladi?
   
2. 
   Anjomlar paneliga tugmalar qanday qo‘yiladi?
   
3. 
   Anjomlar panelidan tugmalar qanday o‘chiriladi?
   
4. 
   Cop qilish parametrlarini sozlash haqida gapirib bering.
   
5. 
   Автозамена qo‘yilmasidan foydalanishni tushuntirib bering.
   
6. 
   Excel dasturi parametrlari qanday sozlanadi?
   

128

6. Funksiya va formulalarda sonlarga ishlov berish

   1. Formulalar yaratish

Quyida ikkita Excel formulasi keltirilgan. Ulardan biri ikki son ko‘paytmasini, ikkinchisi esa uchta katakchadagi sonlar yig‘indisini ifodalaydi.
= 75 * 0.081
= A1 + A2 + A3
Bu formulalar juda ko‘p o‘xshashliklarga ega. Avvalom bor, har biri (=) belgisi bilan boshlanadi. Excelda tenglik belgisi matn hisoblanishi va natijasini katakchaga chiqarish zarur bo‘lgan formula ekanligini anglatadi (agar tenglik belgisi qo‘yilmasa, Excel formulani oddiy matn deb qaraydi va hisoblashni bajarmaydi). Bundan tashqari, har bir formulada sonlar ustida amal bajarish uchun arifmetik amallar mavjud. Formulada funksiya qo‘llanilganda arifmetik amallar talab qilinmadi, qolgan barcha hollarda zarur bajariluvchi operandlar talab qilinadi. Agar formulada bir necha operator mavjud bo‘lsa, hisoblash tartibini ko‘rgazmali ifodalash uchun qavslarni kiritish mumkin.
Sonlarni ko‘paytirish. Ikkita katakchadagi sonni ko‘paytiruvchi formula asosiy va sodda formula hisoblanadi.
Aniq ajratilgan ustunlardan iborat buyurtma blanki yaratamiz (narxi, soni va yig‘indisi).
Yig‘indi satrida ko‘paytirish formulasi joylashadigan katakcha ajratiladi (bizning misolda bu – E4).
Formula boshlanadigan (=) tenglik belgisi kiritiladi. Shu vaqtdan boshlab barcha kiritiladigan sonlar arifmetik amal yoki funksiyalar formulaning bir qismi bo‘ladi.
Narxi ustunida birinchi ko‘paytmani o‘z ichiga olgan katakchada sichqoncha tugmasi bosiladi (bizning misolda - C4). Katakcha atrofida ramka hosil bo‘ladi, undagi ma’lumotlar formulalar satrida ko‘rsatiladi.
Arifmetik ko‘paytirish amali (*) belgisi kiritiladi.
Ikkinchi ko‘paytuvchini o‘z ichiga olgan Soni ustunida katakcha

tanlanadi. Bizning misolda D4 katakcha. Tugallangan formula satrda va formulalar satrida hosil bo‘ladi (II.6.1-rasm).
ajratilgan

Enter klavishini bosish bilan formulani kiritish tugallanadi. Excel
natijani hisoblaydi va formula natijasini katakchada ifodalaydi.

129

II.6.1-rasm. Formula yaratish