Ииновацион педагогика тушунчаси

Сарпарда
– (форс. – бошпарда) – 1) мусиқа асари бошланадиган 
парда; 2) чапандоз доира усулида ижро этиладиган куй ва 
ашуланинг номи (―Карим қулбеги‖) деб ҳам аталади; 3) ўзбек сурнай 
йўлларидан бири.
Оптимизм 
– (лот. optimus – энг яхши) – дунѐда ижобий омил, 
яхшилик хукмронлик қилади деган тасаввур. Бу атама мавжуд 
дунѐнинг ―энг яхши дунѐ сифатида‖ яратилганлиги тўғрисидаги 
Г.В.Лейбниц таълимотини ифодалаш учун жорий қилинган. 
...Умуман 
оптимизм 
тарафдорлари 
узлуксиз 
тараққиѐтга 
ишонадилар, келажакка ишонч билан қарайдилар.
таъсир этиш бўйича зарур бўлган тизим билан таъминлайди. Лекин шу 
билан педагогик технология моҳияти тугамайди: қўшимча элементлар, 
психологик иқлим, гуруҳ, фаолият, педагогик таъсирланиш, муҳит 
тайѐргарлиги ва бошқалар умумий ѐки хусусий характерга эга бўлиб 
қолади . Бу операцион, вариатив ҳолат ўқитувчига шахсиятини сақлаб, 
таъсир этиш шаклларини алмаштиришга йўл қўядиган ҳолатга ҳам 
тааллуқли. 
б) Таъсир этишнинг педагогик технологиясининг сарпарда 
операцияси. 
Сарпарда операция
– педагогик технологияда бош омил бўлиб, 
уни эгалламасдан олдинга интилиш, илмий технологик имкониятнинг 
мураккаброқ элементларини билиш мумкин эмас. Сарпарда билимлар 
тизимини эгаллаган ўқитувчи, фақатгина операцияларнигина ўрганмай, 
балки уларнинг ўзаро алоқа ва ўзаро боғлиқлиги механизмини, болага 
таъсир этишда улар, бир вақтда амалга оширилганда, бир 
операциянинг субъектив ва объектив шароитига қараб турли - туман 
кўринишда бўлишини аниқлайди.
5. Педагогик таъсир усуллари: 
1. Яратувчанлик - янги ижобий сифатларнинг ривожланишига 
имкон берувчи.
2. Тўсқинлик - салбий сифатларни енгишга имкон берувчи; 
3. Портлаш усули - ҳам яратувчанлик, ҳам тўсқинлик ҳолида 
намоѐн бўлади.
Педагогик таъсир тамойиллари: 
1. Педагогик оптимизм; 

---

90 
Классификация
– (лот. classis – тасниф) –инсонларнинг билиш 
фаолиятида муҳим рол ўйновчи фикр юритиш операцияларидан 
бири классификация ҳисобланади. Бир туркум ичидаги 
нарсаларнинг бирига ўхшашлигига ва бошқа туркумдаги 
нарсалардан фарқ қилишига қараб, нарсаларни туркумларга 
ажратиш тизими классификация (тасниф) деб аталади.
2. Тарбияланувчига ҳурмат;
3. Ўқувчининг ички дунѐсини тушуниш; 
4. Хатти - ҳаракатнинг сабаби ва ташқи томонини очиш; 
5. Ўқувчи тақдирига қизиқиш. 
Бундай классификациянинг камчилиги шуки, бунда уйғотадиган, 
рухсат берадиган, йўналтирадиган, фаоллаштирадиган, ғайрат-
лантирадиган, бўшаштирадиган, фаоллаштирадиган, руҳлантирадиган, 
таъсирлантирадиган таъсирнинг ҳисобга олинмаганлигида намоѐн 
бўлади. Таъсир этиш мақсади бола шахсияти бўлиб, максимал 
натижага эришиш аниқ воқеа ва аниқ педагогикага боғлиқ.