Iii международная научно-практическая конференция

СОҒЛОМ АВЛОДНИ ТАРБИЯЛАШДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА 
СПОРТНИНГ ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН 
ФОЙДАЛАНИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ 
Мадаминова Г.М. 
Тошкент давлат стоматология институти 
Мамлакатимиз қудратини белгилайдиган омиллар кўп. Бироқ уларнинг 
энг асосийларидан бири шу юртда вояга етаётган юксак маънавиятли, 
жисмонан соғлом, ҳар тамонлама баркамол авлоддир. Зеро эл-юртнинг 
келажаги бугун камолга етаётган ёшлар қўлида. “Ватанимизнинг келажаги, 

---

III Международная научно-практическая конференция
 
260 
III International Scientific and Practical Conference 
халқимизнинг эртанги куни, мамлакатимизнинг жаҳон хамжамиятидаги абрў-
эътибори авваламбор фарзандларимизнинг униб-ўсиб,улғайиб, қандай инсон 
бўлиб хаётга кириб боришига боғлиқдир”, деб таъкидлайди Биринчи 
Президентимиз И.А.Каримов “Юксак маънавият-енгилмас куч” асарида.
Соғлом авлод тарбиялабетиштириш ва соғлом авлод тарбиясида 
жисмоний тарбия ва спортнинг ўрни беқиёсдир. Чунки, инсон саломатлиги 
унинг руҳий холати, турмуш кечириш шароити ва энг муҳими унинг 
танасидаги фаол харакатларга боғлиқдир. Ана ўша жараёнлар маълум бир 
мақомда борса, овқат ҳазм қилиш, юрак ва қон айланиши системасининг равон 
бўлишига олиб келади. Барчага маълумки, ҳаракат малакаларини жисмоний 
мехнат, махсус жисмоний машқлар мунтазам бўлганда ва табора 
такомиллаштирилгандагина инсон саломатлиги доимо яхши бўлади.
Доно ҳалқимиз “соғ танда соғлом ақл” деб бежис айтишмаган. Инсон 
соғлом бўлгандагина ҳаёт ва турмуш юмушларига лаёқатли бўлади. Кўзланган 
мақсад сари интилади, унинг охирига етади. Бу эса узоқ йиллар соғлом, тетик, 
бардам ва руҳий барқарорлик сақланади. Лекин минг афсуски, бу кўпинча
орзу, ният бўлиб қолаверади. Билиб, кўрибонгли тушунган холда буларда тўла 
амал қилинмайди. Бунинг турли сабаблари бор, яъни ишга шошилиш, ишдан 
чарчаб қайтиш, транспортларда юриш, эринчоқлик ва бунинг яна бир томони 
шундаки, кўпчилик кишилар тўғри, унинг бажариш тартиб қоидаларини яхши 
билишмайди. Ўқувчи ёшлар жисмоний тарбияни юзаки,ўзлаштирганликлари 
туфайли катта ёшга борганда уни деярли тарк этади. Ана шу одатларни
яхшилаш ва аҳолининг жисмоний камолотини ривожлантириш мақсадида
турли қонунлар ва мезонлар ишлаб чиқилган. 
Ўқитувчи ўқувчини фаоллаштирадиган, ўзи ва ўрганувчи учун қулай 
бўлган йўлларни, усул ва услубларни,ўқитиш шакллари, метод ва воситаларни 
излайди, уларни такомиллаштиради. Шу боисдан хам “педогог технология”, 
“дидактик технология”, “таълим технологияси” атамалари қаторидан
“педогогик инновациялар” атамаси мустаҳкам ўрин олмоқда. 
Юқорида санаб ўтилган тарзда ўргатиш ва ўрганишда таълим мазмуни 
асосий ўрин тутади. Шунинг учун ҳам, ўз олдимизга Давлат таълим 
стандартларини яратиш биринчи галдаги вазифа қилиб қўйилди. Давлат таълим 
стандартлари Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси томонидан 
тасдиқланиб, ҳар бир таълим муассасаларига, ҳар бир ўқувчига етказилди. 
Эндигина вазифа шу стандартларни тезроқ хаётга татбиқ этиш механизмини
яратишдан иборат. Бироқ, эътироф қилиш керакки,ҳали Республикамизда янги 
педогогик технологияларни,таълим инновацияларини тўплаш, улар ичиан 
фаолиятимизда энг кўп самара берадиганларни танлаш, тажриба-синовдан
ўтказиш ва қўллаш-жорий этишни йўлга қўядиган тизим (механизм) 
шакллантирилмаган эди. “Таълим тўғрисида”ги қонун, “Кадрлар тайёрлаш 
миллий дастури” талаблари асосида умумий таълим фанлари бўйича Давлат 
таълим стандартлари ишлаб чиқилиб, босқичма-босқич амалга оширишга 
киришилгандан кейин бу соҳадаги ишларни аниқ бир тизимга солиш, қўллаб-

---