Ii. Zmonaviy tizimli platalar 6 III. Tizimli platalarning formfaktorlati 9

MUNDARIJA:
I. Kirish 3
II. Zmonaviy tizimli platalar 6
III. Tizimli platalarning formfaktorlati 9
IV. Tizimli platalarning kompanentlari 26
V. Xulosa 32
VI. Texnika xafsizligi qoidalari 33
VII. Foydalanilgan adabiyotlar 35
I. KIRISH
Respublikada olib borilayaotgan islohotlarni yuqorri malakali mutaxasislar tayyorlash katt axamiyatga ega. Prezidentimiz takidlaganlaridek ertagi kun yangicha fikirlaydigan, zamonaviy bilimga ega bo’lgan yuksak malakali mutaxasislarni talab etadi. Shu sababli xalqimizning boy intelektual meros va umum bashariy qadriyatlari zomonaviy, madaniy, fan, texnika va texnalogiyalar asosida etuk mutaxasislar tayorlash tizimini ishlab chiqadi. Tlim tizimlaridagi chuqur va keng ko’lamli isloxatlarning mazmuni va amalga oshirish muddati O’zbekiston Respublikasida «Tlim to'risida»gi qonun va «Kadrlar tayyorlashmiliy dasturi »da o’z ifodasini topgan. Bu ishlarni amalga oshirishda o’rta maxsus kasb xunar talimi va zifalari aloxida etiborga loyiqdir. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining qarori bilan «o’rta maxsus kasb-hunar talimining zarur meyoriy xujjatlar zamonaviy texnika va texnalogiyalar umumtalim fanlari davlat talim standarti tasdiqlandi. Ularda ko’satib o’tilganidek, o’rta maxsus kasr–hunar talimi mutaxasislarini bitiruvchilarga quriladigan fundamental fanlarvaaniq kasb soxasi doirasida nazariy va amaliy bilimlarga ega bo’lishi, kompyuter va telekamunikatsiya vositalaridan foydalana olish, o’quv fanlari bo’yicha oily talim muassasida taxsil olish mumkin bo’lgan bilimlar majmuasiga ega bo’lish, vazifasi qo’yilgan. Shu talablardan kelib chqqan xolda, kasb-xunar kollejlari uchun «infarmatika» fanidan namunali o’quv dasturi ishlab chiqaradi O’zbekiston Respublikasida oily va o’ta maxsus kasb-xunar talimi Markazi tomonidan tasdiqlanadi. 1958 yilda Respublikamizda ilk bor «Ural-1» rusumli EXM yaratildi. 1966 yilda markaziy Osiyo mintaqasida, O’zbekiston Respublikasi Fanlar Akadermiyasi tarkibida xisoblash markazi bo’lib xisoblanadi. Jarayoni tekshirish zaruriyatini xisobga olib, O’zbekiston Respublikasi Vzirlar Maxkamasining 1992 yil 8 dekabr qarori bilan Fan va texnika bo'yicha Davlat qo'mitasi (FTDQ) qoshda Axborotlashtirish bp’yicha bosh boshqarma (Bosh axborot) tuzildi. Markazi qarorda belgilab berilgan asosiy vazifa va faoliyat yo’nalishlari doirasida (1993 yil may), EXM va malumotlar bazasi uchun dasturlarni xuquqiy muxofazalash xaqidagi (1994 yil may) qonunlar shular jumlasidandir 1994 dekabrda Vazirlar Maxkamasida O’zbekiston Respublikasining axborotlashtirish konsepsiyasini maqullaydi. Xalq xo’jaligining ushbu yo’nalishi O’zbekiston Respublikasi xam yuqorida belgilab berilgan tamoyillarini amalga oshirar ekan, axborotlashgan jamiyat sari shxdam qadamlar bilan bormoqda. Buning yorqin dalili sifatida 1997 yil 29 avgustda qabul qilingan «Kadrlar tayyorlash miliy dasturi» ni, O’zbekiston Respublikasi Oliyn majlisining ikinchi chaqiriq V sessiyasida Islom Karimov ko’targan majlislar yuzasidan 2001 yil 23 mayda Vazirlar Maxkamasining 2001-2005 yillarda kompyuter va axborot texnalogiyalari rivojlanish, «Internet»ning xalqaro axborot tizimlariga keng kirib borishini taminlash dasturini ishlab chiqishni taklif chora tadbirlari to’g’risida gi qarorni va 2001 yilningmay oyida Respublikamiz birinchi martda O’zbekiston Internet festivalini aytib o’tish mumkin. O’zbekiston Respublikasi prizidentining 2002 yil 30 maydagi «Kompyuterlashtirishning yanada rivojlantirish va axborot komunikatsiya texnalogiyalarini joriy etish to’g’risidagi» formani va uni bajarilishini taminlash yo’lida Vazirlar Maxkamasining 2002 yil 6 iyundagi maxsus qarori Respublikamizda Infarmatika va axborot texnalogiyalari rivojlanishida yana bir muxim bosqich bo’lib oldi. O’zbekiston Respublikasini 2010 yilgacha axborotlash qayta, ko’rishning milliy asoslari yaratildi. Axborot resruslari rivojlanishi uchun iqtisodiy, tashkiliy shart-sharoit va kafillik taminlandi. Kompyuter texnalogiyalari miliy iqsodini boshqarishda foydalanish bobida muxim axamiyat kasb etadi. O’zbekiston uchun xususiy va aralash shakillarga o’tish, energetik va xom ashyo resruslaridan unumli foydalanishda ularning beqiyos o’rni bor. 1993-1995 yillarda davlat boshqaruvi tizimi va bank muassalarining infarmatsion tizimlarining kompyuterlashtirishga aloxida etbor berildi soliq qo’mitasi malumotlarni yigish va taxlil qilishning yagona tizimi, abuturentlarni testlar asosida qabul qilish kompyuter tizimi yaratildi va ishlatilmoqda. «Ахborotlash xaqida»gi «EXM uchun dastur va malumotlar bazasining huquqiy ximoyasi xaqidagi» «Aloqalar xaqidagi» qonunlar bilan O’zbekiston Respublikasini 2010 yilgacha axborotlash qayta qurishning milliy dasturlari va telekamunikatsiya tarmog’ni rivojlantirish nomativ xuquqiy asoslari yaratildi va axborot resruslari rivojlanishi uchun iqtisodiy, tshkiliy shqrt sharoitva kafilliktaminlanadi 1993-1995 yillarda davlat boshqaruvi va bank muasasalarining infarmatsion tizimlarini kompyuterlashtirishga asosiy etibor berildi. Soliq qo’mitasi malumotlarniyig’ish vatashkil qilishning yagona tizimi abiturentlarni testlar asosida qabul qilish uchun комpyuter tizimi yaratiladi Xisob va statistikaning xalq aro tizimiga mos taxlil qilish va statistika davlat muasasalari kompyuter tarmog’iniyangi texnika darajada tashkil etilmoqda Vazirlar Maxkamasida xamasiga xizmat ko’satish tizimi avtomatlashtirilgan, xususiylashtirish va mablag’ ajratish jarаyonlarini malumot bilan taminlash va tlekamunikatsion fondali tizimlar yaratilgan. Banklarga Prizident farmoni asosida soliq imtiyozlari berilishi Ozbekiston banklari tizimini kompyuterlar bilan jixozlashga imkon beradi.
II. Zamonaviy tizimli platalar
Quyida tizim platalarining asosiy formfaktorlari keltiriladi.
Eskirganlar:

• 
  Baby-AT;
  
• 
  To`liq o`lchamli AT plata;
  
• 
  LPX.