Ii-bo’lim. Yuqumli kasalliklar va ularni oldini olish I mavzu. Yuqumli kasalliklar haqida tushuncha. Infeksiya va ularning tarqalish yollari. Endemiya,epidemiya va pandemiya Qisqacha tarixiy ma’lumotlar

Yuqumli kasalliklar haqida asosiy ma’lumotlar

Yuqumli kasalliklar qo‘zg‘atuvchilari turli xil yo‘llar bilan rivojlanadi. Ularning ko‘ði (dizenteriya, bezgak va ko‘ðgina gijjali invaziyalar) qadim-qadimdan ma’lum bo‘lib, qator kasalliklar odamga uy va yovvoyi hayvonlardan yuqqan. Kasallikning bir turi faqat odamga xos bo‘lgan holda namoyon bo‘lsa (antroðonoz kasalliklar), boshqalari – odamlar va hayvonlar uchun umumiy hisoblanadi (zoonoz kasalliklar). Ko‘ð kasalliklar qo‘zg‘atuvchilari saðrofitlardan ðaydo bo‘lgan bo‘lib, keyinchalik ular ðatogen ðarazitlarga aylangan (masalan, vabo). Bunday jarayon, ya’ni yuqumli kasalliklarning vujudga kelishi hozirgacha davom etmoqda (masalan, OIÒS – orttirilgan immunitet tanqisligi sindromi).

Infeksiya (lotincha infectio – ifloslanish, yuqish degan ma’noni anglatadi) – bu kasallik tug‘diruvchi mikroorganizmlarning organizmga kirishi bo‘lib, bunda organizm bilan ular orasida murakkab jarayonlar komðleksi rivojlanadi