Ii bob. Chizma chizishning shartli belgilari va standartlarini o'rganish

. 
 
 

---

11 
 
 
 
 

---

12
Muntazam oltiburchakli prizma 
H 
tekisligiga muntazam oltiburchak, 
V 
tekisligiga ikki yon yog'i bilan parallel joylashganligi uchun o'sha yoqlari haqiqiy 
kattaligida, qolganlari qisqarib proyeksiyalanadi (18.5-chizma). Bunday prizmani 
chizmada eng oldin ustdan ko'rinishi, ya'ni 
H 
dagi gorizontal proyeksiyasini 
chizishdan boshlash lozim. Shunda uning 
V 
va 
W 
dagi yoqlarini tasvirlashda
 
xatolikka yo'l qo'yilmaydi. Bunday prizma, asosan, 
ikkita 
D — 
diametr, ya'ni hamma qirralari uchlariga urinma aylana va 
balandligi 
h 
oichamga ega bo'ladi. 
Bu prizma simmetrik sirt bo'lgani uchun 
V 
da oldingi yoqlari orqasidagi 
yoqlarini to'sib proyeksiyalanadi. 
W 
da ikkita yon yog'i unga perpendikular 
bo'lgani uchun to'g'ri chiziq, oldingi ikkita yog'i orqasidagi ikkita yog'ini to'sib 
proyeksiyalanadi (18.5-chizma, 
a, b).
1.Qanday geometrik jism ko'pyoqlik deyiladi? 
2.Kub qanday geometrik jism turiga kiradi? Uning qanday elementlari 
mavjud? 
3.
Kubning nechta uchi bor? 
4.
Kub yana qanday nomlar bilan ataladi? 
1. 50x50x50 o'lchamdagi kubning oldin 
H 
dagi, keyin 
H 
va
V 
dagi, 
so'ngra 
H, V va W 
dagi proyeksiyalarini ish daftariga chizing. 2. //,
V 
va
W 
ga 
nisbatan turli vaziyatlarni egallagan parallelepiped hamda prizmani ish daftariga 
chizing. 
(fRlk Oltita bir xil kvadratlardan tuzilgan geometrik jism nima deyiladi? 
Vll^ A. Prizma. B. Tetraedr. C. Kub. D. Parallelepiped. 
SILINDR, KONUS VA SHAR (SFERA) NING PROYEKSIYALART 
Aylanish sirtlari, silindr, konus, shar (sfera) to'g'ri va egri chiziqning 
qo'zg'almas o'qi atrofida aylanishidan hosil bo'lishi 19.1-chizmada tasvirlangan. 

---

13
To'g'ri chiziqlar silindr va konus yasovchilari deyiladi, sferadagi egri 
(aylana yoki yarimaylana) chiziq meridianlarni hosil qiladi.