Ii. Asosiy qism Fanerozoy erasi haqida tushuncha

binnuncha pneplenlashib, pasayib qolgan. Shu tariqa paleogenning

boshlanishida shimoliy yarim shar bo‘ylab Yevropa va Shimoliy

Amerika platformali materigi, janubiy yarim sharda esa Janubiy

Amerika, Afrika materiklari va Arabiston yarim oroli, M adagaskar,

Hindiston yarim oroli, Antakrtida va Avstraliya platformalari mavjud edi.

Janubiy Amerikaning shimoliy hududlari bilan hamon Afrikaga tarqalgan

holda qariyb birlashib turgan. O 'rta Osiyo hududini esa hamon Tetis

dengizi saqlanib turgan

Neogen davri (N L2.). Neogen tushunchasi lotin tilida “neos” -

yangi, “genos” - tug‘ilish, hayot degan m a’noni beradi. Ushbu termin

1853 yili avstraliyalik geolog M .Gyornose tomonidan fanga kiritilgan,

boMsa-da aslida 1833-yilda ingliz olimi Ch.Layse tomonidan Italiya

hududlarida olib borilgan natural kuzatishlar orqali miosen (quyi) va

pliosen (yuqori) qismlarga boMingan holda tadqiq etilgan edi. Ushbu

davrdan boshlab, to hozirga qadar, neogen davri ikkiga: miosen va

pliosenga boMib o'rganiladi. Miosen dengiz cho‘kindi, asosan gipsli

yotqiziqlardan, pliosen esa kontinental gil, qum yotqiziqlaridan iborat.

Neogen davrida Alp tog‘ bunnalanish sikli jadal rivojlanganligi

sababli yer po‘stida inqilobiy holatlar - vulqon otilishlari, siljish, kuchli

zilzilalar, tog‘ koMarilish jarayonlari bilan birga kechdi.

T o‘rtlamchi davr (Q). To'rtlam chi davr atamasini 1829-yilda fransuz olimi J.Denuayr fanga kiritgan. Bu davrni o ‘rganish va boMimlarga

ajratish uchun biostratigrafik, paleontologik, litologik, geomorfologik,

metodlardan foydalanilgan. 1993-yilda tasdiqlangan geoxronologiya

jadvali bo‘yicha, uning yoshi 1,6 mln yil deb belgilangan. T o‘rtlamchi

davr to'rt boMim (qadimgi-eoplaystosen, o ‘rta-mezoplaystosen. yangineoplaystosen va hozirgi galasen) ga ajratiladi.

T o‘rtlamchi davr geologik tarixi ham kuchli tektonik harakatlar