Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

III bob. 
3.2. Mikroprotsessorlar 
Reja:
3.2.1. Mikroprotsessorlar va ularning vazifalari. 
3.2.2. Mikroprotsessorlarning struktura sxemasi va funksiyalari.
 
3.2.3. Mikroprotsessorli elektr yuritmalar. 
 
3.2.1. Mikroprotsessorlar va ularning vazifalari. 
Hozirgi zamon ilm-texnika taraqqiyoti KIS-mikroprotsessorlarning ishlab 
chiqarilishi bilan bog‘liqdir. Axborot ustida arifmetik va mantiqiy 
operatsiyalarning 
tugallangan 
ketma-ketligini 
bajaradigan 
qurilma 
mikroprotsessor
deb ataladi. SHuningdek mikroprotsessor axborotni xotirada 
saqlab, uni tashqi qurilma bilan almashib turadi. Uning vazifasi EXM 
protsessorining vazifasiga o‘xshaydi, lekin imkoniyatlari unikidan kamrok. 
O‘lchov asboblarida, o‘zgartkichlarda va texnologik o‘lchashlar uchun 
foydalaniladigan tizimlarda mikro EHM va mikroprotsessorlar qo‘llaniladi. Bu 
qurilmalarning texnik asosi bitta kristallda 10
3
—10
12
ta elementi bo‘lgan katta 
va o‘ta katta integral sxema (KIS va O‘KIS)lar hisoblanadi. 
Keyingi paytlarda mikroelektronika va hisoblash texnikasining eng muhim 
yutug‘i KIS asosidagi mikroprotsessorlarni yaratish hisoblanadi. Integral 
mikrosxemalar va mikroprotsessorlar – eng yangi raqamli hisoblash vositalari 
quriladigan zamonaviy elementlar bazasi hisoblanadi. Mikroprotsessorlarning 
har qanday ko‘rinishlarida kattaliklar bilan ishlash, dastur boshqaruvi asosida 
hisoblash ishlarini amalga oshirish uchun raqamli sxemalardan foydalaniladi. 

---

157 
Boshqacha aytganda, mikroprotsessor bu kattaliklarni qayta ishlovchi 
qurilmadir. 
Ma’lumotlar bilan ishlash mikroprotsessorlarning asosiy xususiyatlaridan 
biri bo‘lib, u arifmetik-mantiqiy amallarni bajarish va boshqa turli xildagi 
operatsiyalarni o‘z ichiga oladi. 
Sistemani boshqarish mikroprotsessorlarning ikkinchi muhim xususiyati 
hisoblanadi. Boshqaruv sxemalaridan kodlangan kattaliklarning kodlarini ochish, 
ma’lumotlarni qayta ishlash uchun mo‘ljallangan komandalar ketma-ketligi – 
Dasturni bajarish maqsadlarida foydalaniladi. 
Mikroprotsessorlarning yana bir muhim xususiyati MP ga ulangan tashqi, 
oraliq qurilmalar bilan axborot almashinuvini ta’minlash orqali ifodalanadi. 
Mikroprotsessorlarning asosiy xarakteristikasi uning razryadlari soni bilan 
belgilanuvchi – quvvati hisoblanadi.