Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

Takrorlanadigan qisqa muddatli ish.rejimi uchun dvigatel quvvatini
tanlash.
Kranlar, liftlar, ekskavatorlar, metallarga ishlov beruvchi bir 
qancha dastgohlarning dvigatellari va shu kabilar takrorlanadigan qisqa
muddatli ish rejimida ishlaydi.
Takrorlanadigan qisqa muddatli rejimda ishlaydigan mexanizmlar
uchun dvigatel quvvatini yuqorida keltirilgan ekvivalent tok quvvat va
moment formulalaridan foydalanib tanlash mumkin. Mos grafik asoside 
ekvivalent quvvat quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi: 
√
(6.3.12)
Akiklangan ekvivalent quvvat R
3
va berilgan UD uchun katalogdan
dvigatelning nominal quvvati topiladi. Hisoblangan UD eng yaqin
standartga mos kelmasa, u holda (6.3.12) formuladan topilgan haqiqiy
ekvivalent kuvvatni (P
eh
) standart UD
st
ga qayta hisoblanadi: [1,3] 
√
(6.3.13) 
Nazorat savollari 
1.
Dvigatellarning ishlash jarayonida qizishi nimalarga bog‘liq?
2.
Haroratning ruxsat etilgan ortishi 
3.
Nimani bildiradi?.
4.
Uzoq muddatli ish rejimi uchun dvigatel quvvati qanday tanlanadi?.
5.
Qisqa muddatli ish rejimi uchun dvigatel quvvatini qanday 
tanlanadi? 
6.
Takrorlanadigan qisqa muddatli ish.rejimi uchun dvigatel quvvatini
qanday tanlanadi? 
 

---

353 
 
VII bob 
RELE KONTAKTLI, MIKRIPROTSESSORLI BOSHQARISH 
JIXOZLARI. TEXNOLOGIK JARAYONLARNING ELEKTR 
YURITMALARI 
 
7.1. Rele kontaktli boshqarish jixozlari 
Reja:
7.1.1. Elektr yuritmalarni boshqarish jixozlarining klassifikatsiyasi. 
7.1.2. Avtomatik o‘chirgichlar, eruvchan saqlagichlar va ularni tanlash.
 
 
7.1.1. Elektr yuritmalarni boshqarish jixozlarining klassifikatsiyasi. 
Boshqaruv jixozlari asosan quyidagi elementlarni o’z tarkibiga oladi: 
1.
Boshqarilayotgan koordinatalar darajasi va o’zgarish xarakterlarini 
aniqlovchi lasturiy qurilmalar. 
2.
Ekektr yuritmaning o’zini ishlashi va texnologik jarayonning borishi 
xaqida ma’lumot beruvchi texnokogik parametrlar va rostlanuvchi 
koordinatalar datchiklari. 
3.
Koordinata va parametrlar datchiklari va dasturiy qurilmalar signallari 
asosida boshqaruv signallarini ishlab chiquvchi rostlsgichlsr va 
funktsional o’zgartkichlar.
4.
Signallar turi va darajasi, tok turi bo’yicha kirish va chiqish signallarini 
uyg’unlashtirish xisobiga barcha parametrlarni bir tizimga bog’lash 
imkonini beruvchi kelishtiruvchi elementlar. 
Boshqaruv apparatlariga rubilnik, o’chirgichlar, qaytaulagichlar, knopka 
stantsiyalari, magnitli ishga tushirgichlar, boshqaruv relelari, turli datchiklar, 
chegaralovchi o’chirgichlar, reostatlar va boshqa apparatlar kirishi mumkin.