Ichki kasallikiar

8 .9 . Sistit
Q o v u q shilliq pardasining yalligManishiga sistit deyiladi.
E tiologiyasi:
ic h a k t a y o q c h a s i , s t r e p t o k o k k , s ta f il o k o k k , 
g on o k o k k , sil mikobaktriyasi; qovuqda toshla r b o l g a n d a ; prostata 
bezi gipertrofiyalangan b e m o r la r d a siydik d im la n ib qolganida; 
infeksion kasalliklarda ge m a to g en yo ‘li bilan buyraklardan o ‘tishi 
natijasida; e n d o g e n va e kz ogen z a h arla r; infeksiyani yuqoriga 
k o ‘tarilishi - e n terogen yo ‘l bilan kasallik vujudga keladi.
Klinikasi.
Sistitda ta n a harorati k o ‘tariladi, b e m o r o g ‘riq bilan 
tez-tez siyadigan b o ‘lib qoladi (dizuriya). Q orinning pastki qismida 
simillab turadigan o g ‘riqlar paydo boMadi. Buyrak sohasini urib 
k o ‘rganda Pastem atskiy alom ati kasal t o m o n id a m usbat, qattiq 
og‘riq seziladi.
L a b o ra to riy a ta h lili.
S iy d ik l o y q a l a s h g a n , b a ’z a n y irin g
aralashgan boMadi. Siydikda oqsil kam m iqdorda topiladi. Mikroskop 
ostida tekshirilganda k o ‘pgina leykotsitlar, dum li j o m hujayralar 
topiladi. Silindrlar, eritrotsitlar kam uchraydi. Q o n d a leykositoz, 
E C h T tezlashgan.
Davolash va profilaktikasi.
Diyetoterapiya — 7-parhez. D ori- 
vorlar, a c h c h iq , s h o ‘r ovq a tla r, spirtli ich im lik la r ichish m an
etiladi. Sut-sabzavotli ovqatlar beriladi. Suyuqlik k o ‘p m iq d o rd a
beriladi. Q a y n a g a n suv, suyuq d a m la n g a n c hoy, k o m p o t, sut, 
m in e ra l suvlar («Yessentuki» № 20, «B orjom i», «Sm irnovsk» 
suvi) ichish tavsiya qilinadi.
D orilardan shifokor k o ‘rsatmasiga b in o an , salol (fenilsalitsilat) 
k u n i g a 3 —4 m a h a l 0 , 2 5 —0 , 8 5 g . d a n i c h i l a d i , u r o t r o p i n
( g e x s a m e t i l e n t e t r a m i n ) 0,5 g .d a n k u n ig a 3 m a r t a ich irilad i. 
U ro tro p in n i glukoza bilan to m ir ichiga yuborish m um kin.
Antibiotiklardan benzilpenitsillin natriy va kaliyli tuzi 500 000 
Т В h a r 4 soatda muskul orasiga, levomitsitin ovqatdan 20—30 
m inut oldin 0,25—0,75 g.dan kuniga 3—4 mahal ichiladi, davo kursi 
7— 10 kun.
261

---

Iliq vannaga tushishi, buyrak sohasiga issiq grelka q o ‘yish tavsiya 
etiladi.
G iyohlarda n ayiqquloq dam lam asi buyuriladi. 10 % —200 bir 
osh qoshiqdan kuniga 5—8 mahal. Sabur, daraxtsim on aloy, 150 g 
sabur barglarini m aydalab, ustiga qaynatilgan asal va 350 ml vino 
q o lshiladi. 5—7 k u ndan keyin 1—2 c hoy qoshiqdan kuniga 2 mahal 
ichiladi. Q irq b o ‘g ‘in, anjir mevalari iste’m ol qilinadi.