Ibratning “Tarixi Farg’ona” asarining g’oyaviy – badiiy tahlilstrreplA: Kirish

Ishning metodologik asosi. Biz Ibrat shaxsiyatini, uning ijodiy merosini o`zbek va butun Turkiston xalqlari madaniyati, tarixi va adabiyotiga qo’shgan hissasini Istiqlol sharofati bilan chuqurroq o`rganishga kirishdik. U Turon eli xalqlari madaniyati taraqqiyoti va tarixida katta iz qoldirgan. Madaniyat tarixi g`oyat keng ko`lamli tushuncha bo`lib, insoniyat ongini shakllantirish va rivojlantirish bobida ilm-fanning deyarli barcha sohalarini o`z ichiga oladi. Shu bilan birga barcha ilmlar uyg`unlikda yuksalib borib, jamiyat taraqqiyotini ta`min etadi. Mazkur jarayon dastlab inson tafakkurini yuksaltirish, ongini ko`tarish, uning qalbiga ham milliy, ham umuminsoniy fazilatlarni chuqur singdirish, o`z vatani, xalqi, tarixi, buguni, ertasi haqida g`amxo`rlik qilish his-tuyg`ularini shakllantirish va rivojlantirish bilan birga qo`shilgan holda davom etadi. Ibrat ana shu buyuk g`oya va e`tiqodni diliga jo qilib yetuk olim, pedagog, tarixchi, serqirra ma`rifatchi sifatida tarix maydoniga chiqdi.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi tomonidan ishlab chiqarilgan Kadrlar tayyorlash milliy dasturidagi ko`rsatmalar, O`zbekiston Respublikasi Prezidentimiz I.A. Karimovning milliy madaniyat va ma`naviyatni rivojlantirishga doir qarashlari, yoshlarni ilmli qilish, milliy mafkura ma’naviy qadriyatlarga doir nazariy asoslarni tashkil etadi. Ishning ilmiy-nazariy yo`nalishini belgilashda Naim Karimov (20), Begali Qosimov (27), Hoji Muin (21), Sharif Yusupov (35,36), Ulug`bek Dolimov (16,17,18) vaboshqa adabiyotshunos olimlarning asarlari metodologik asos bo`lib xizmat qiladi.
Tadqiqot metodidan kelib chiqib, ilmiy tahlil va ketma-ketlik metodidan foydalandik.
Ishning yangiligi. Mazkur kichik tadqiqotda Ishoqxon Ibratning ijod olami, jamiyat, xalq farzandlarini ilmli qilish yo`lida yaratgan asar va tadqiqotlari, shu jumladan, “Tarixi Farg’ona” asari ilmiy tafakkur asosida yaxlit holda tahlil va tadqiq etiladi. Adibning “Tarixi Farg’ona” asari asosan Farg’ona tarixiga oid ma’lumotlar asosida olib borilgan izlanishlarni izohlashga qaratilgan. Asarda biz Ibratningning asar yaratish va xalq ongini rivojlantirish borasida qilgan ishlarini, ma’lumotlarni qanchalik mahorat bilan yozganini kuzatamiz. Qilinadigan ish davomida asarning teranligiga, olib borilgan ishlarning, kuzatishlarning naqadar unumli va o`rinli ekanligiga erishganligini asoslab beramiz.