I. R. Asqarov, N. Х. Тo‘хтaboyev, K. G‘. G‘opirov umumiy o‘rta maktablar 7-sinf Kimyo darsligidan foydalanish uchun meтodik qo‘llanma

1-masala. Karbonat angidrid CO₂ dagi elementlarning massa bo‘yicha foizlarini toping.

Yechish.

1. CO₂ ning nisbiy molekulyar massasini hisoblaymiz.

M_r(CO₂)=121 + 162=44

2. CO₂ dagi O ning massa ulushini topamiz

yoki 73%

3. CO₂ dagi C ning massa ulushini topamiz

yoki 27%

Javob: 73% C va 27% O

Murakkab modda tarkibidagi elementlarning miqdoriy nisbatlari berilgan holda moddaning formulasini aniqlash.
2-masala. Тarkibida 49,6 % marganes va 50,04 % kislorod bo‘lgan moddaning formulasini aniqlang.
Yechish.

Masala shartidan ma’lumki birikma tarkibida Mn va O atomlari bor. U holda birikmaning taxminiy formulasi Mn_xO_y bo‘ladi, bu yerdan x va y ni topish uchun har bir atom % ulushini o‘sha atomning nisbiy atom massasiga bo‘lib, atomlarning nisbati topiladi:

Demak, birikma formulasi Mn₂O₇

Oddiy va murakkab moddalarning ekvivalentlarini hisoblash.