I psixodiagnostika ha’m eksperemental psixologiya pa’nine kirisiw joba

Psixodiagnostika ha`m eksperimental psixologiya turleri

Pan ha`m texnikada diagnostikanin ju`da ko`p tu`rleri bar. Misali: meditsina diagnostikasi keseldin` kelip shig`iwin u`yrenedi ha`m aniqlaydi; texnik diagnostika- har tu`rli texnika sistemalari, elektron esaplaw mashinalari, kompyuterlerdin` keri qasiyetlerin aniqlap, olardi aniqlawdi u`yretedi; sport diagnostikasi- fizikaliq shinig`iwlardin` o`zgeriw jag`daylarin u`yrenedi ha`m aniqlaydi; psixologiyaliq diagnostika- shaxs toparlardin` psixik qasiyetleri, jag`daylari ha`m rawajlaniw basqishlarin aniqlap, sipat ha`m mug`dar ko`rsetkishlerin o`lshep beredi.

Mektepke shekemgi ta`lim bag`dari, uliwma bilim beriw mekteplerindegi oqiw tarbiya protsesi balalardin` qabiletlerin ha`r tarepleme rawajlandiriwg`a, olar shaxsin qa`liplestiriwge qaratilg`an. Pedagogikaliq jag`daydin` sipatlilig`i pedagogtin` o`z oqiwshilarin jaqsi biliwge, ta`lim ha`m tarbiyanin` hart u`rli metodlarin qollaniliwina baylanisli.

A`lbatte, pedagogika pa`n sipatinda tarbiyashig`a pedagogik psixologiya tarawindag`i tayar < retseptler> di bere almaydi. Bunday ko`nlikpeler balalar menen tuwridan tuwri sa`wbet protsesinde, olar minez- qulqinin` motivlarin , sezimlik-shaxsiy qasiyetlerin analiz qiliw dawaminda o`zlestiriledi. Bul haqqinda belgili rus pedagogi K.D Ushinskiy to`mendegishe jazg`an edi: < biz onday yaki bunday qilin` dep tu`sinik bermeymiz. Biz olarg`a: siz basqarmaqshi bolg`an psixik hadiyselerdin` nizamliqlarin u`yreniw ha`m olarg`a mas tarizde hareket qilin`, deymiz> .

Lekin tarbiyashilar balalar psixologiyasi boyinsha bilimlerdi ju`da kem qollanadi, tiykarinan oqiwshilar o`zlestirmegenlerinde, rawajlaniwdan shetlesiw ya`ki buziliwlar ju`z bergende g`ana paydalaniwg`a hareket qiladilar. Balalardin` bunday jag`daylari shegara jag`daylari sipatinda, psixik rawajlaniw kemshiligi shaxs aksentuatsiyasinin` tu`rli ko`rinisi sipatinda ko`riniwi mu`mkin. Olardi aniqlaw ushin balalar psixologiyasi, klinik potopsixologiya ha`m psixatriya siyaqli tarawlarda bilimler talap qilinadi. Bunnan tisqari tarbiyashi balalar psixologiyasinin` akseleratsiya ( tezletiw), pedagogik qarawsizliq siyaqli maselelerdi sheshiwge tuwri keledi.

Oqitiwshi ta`lim ha`m tarbiyadag`i qiyinshiliqlar nege ha`m qanday payda boliwin tu`siniwi ushin en` aldi menen bala psixik rawajlaniwdin` tiykarg`i nizamliqlarin biliwi ha`m tu`rli psixik jag`daylardin` psixologiyaliq diagnostika metodlarin iyelewi za`ru`r. Oqitiwshi balalar menen islewde psixodiagnostik ta`jriybe u`zliksiz gu`zetiw protsesinde aling`an natiyjelerden qanshelli tuwri paydalana aliwida a`hmiyetli esaplanadi.

Ta`jriybege tiykarlang`an psixologiyaliq diagnostika pa`n sipatinda XIX- a`sir aqirinda payda boldi. Sol dawirde psixologiyada o`lshew ideyasi ken` tarqaldi. Psixodiagnostikanin` o`z aldina pa`n tarawina aylaniwi alimlardin` insanlar psixikasindag`i individual parqlarg`a qizig`iwshiliqlarinin` artiwi menen baylanisli. Psixodiagnostika psixologik diagnoz qoyiw haqqindag`i pa`n. Bunda diagnoz ko`rsetkish ha`m ko`rsetpelerdi birgelikde analiz qiliw tiykarinda sinaliwshinin` halati ha`m qasiyetleri haqqindag`i juwmaqlardan ibarat.