Psixodiagnostika ha`m eksperimental psixologiya menen
shug`illaniwshi psixologqa qoyilatug`in talaplar
Ha`r qanday psixodiagnostik metodika joq jerden payda bolmaydi, ba`lki (diagnoslaw) u`yrenilip atirg`an obiekttin` psixologik teoryasi tiykarinda payda boladi ha`m rawajlanadi. Misali, intellect testleri, intellekttin` turmisliq waqiyalarda ko`riniwi, a`hmiyeti, du`zilisi ha`m onin` ta`biyati haqqinda ilimiy ko`z qaraslarg`a tiykarlanadi. Shaxs testleri, shaxstin` du`zilisi shaxs qasiyetlerinin` rawajlaniwi ha`m ta`biyati, ilimiy ma`nisi haqqindag`i teoryalarg`a tiyarlanadi.
Psixpdiagnostik metodikalardan tuwri paydalana aliw ushin a`lbette onin` teorya tiykarlarin biliw shart, bolmasa psixodiagnost ta`jriybe na`tiyjelerinin` analizi, pikirler ha`m juwmaqlarda qateliklerge jol qoyiwi mu`mkin.
Eksperimentator bazi bir psixologiyaliq testti toliq o`zlestirip almag`an bolsa ha`m hesh bolmag`anda o`zinde basqa bir adamda sinap ko`rmegen bolsa, oni qollaniwg`a bolmaydi. Bunnan tisqari, psixodiagnostik metodikalardi qollaniwdin` sha`rt- sharayatlarina toliq amel qiliwi sha`rt. Biraq har qanday jag`dayda da psixologiyaliq diagnoz penen kim shug`illaniwina qaramastan- ta`jriybeshime yamasa qizig`iwshi bolsin ol to`mendegi ruwxiy- a`dep ikramliliq normalarina boysiniwi sha`rt:
Shaxsti o`z qalewisiz psixologiyaliq tajriybege u`ndewi qadag`an etiledi, tek bazi bir ha`diyselerde g`ana qadag`an etilmeydi, yag`niy sud meditsina a`melyatlari eger nizam menen shegaralanbag`an bolsa.
Psixologiyaliq testler o`tkeriwden aldin sinaliwshi, tajriybe jag`dayinda o`zi an`lamag`an halda, o`z pikiri ha`m sezimleri haqqinda mag`liwmatlar berip turiwi haqqinda eskertip turiliwi kerek.
Ha`r bir adam eger nizam menen shegaralanbag`an bolsa, test natiyjelerinin` qashan, kim tarepinen ha`m qanday maqsette qollaniwi haqqinda biliwge haqli esaplanadi.
Psixologiyaliq test na`tiyjeleri ta`jriybe o`tkergen shaxs ta`repinen sinaliwshig`a tu`sinikli bolg`an formada tayarlap usiniladi.
Er jetpegen balalar menen o`tkergen test na`tiyjelerin olardin` ata-analari ya`ki bolmasa olardin` ornin basiwshi shaxslar biliwge haqli esaplanadi.
Eger test shaxstin` psixologiyaliq rawajlaniw darejesin aniqlaw maqsetinde o`tkerilse, onday jag`dayda sinaliwshi testtin` maqsetin, onin` kim tarepten ne maqsette test na`tiyjelerinin` juwmag`in biliwge haqli esaplanadi.
A`melyatta psixologiyaliq testlerdi qollaniwda olardan paydalanip atirg`an shaxslar, sho`lkemler ha`m psixologlar juwapkershilikli esaplanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |