I psixodiagnostika ha’m eksperemental psixologiya pa’nine kirisiw joba

To’mendegi gu’zetiwdi keltiremiz:

Tarbiyashi baqshada mashqulat otkeriw barisinda 6 jasli Gu’lnara (K) isimli qiz minez-qulqindag’i basqalardikinen parq qiliwshi ayrim o’zgesheliklerin bayqap qaladi.Qiz mashqulatlarda tez-tez alan’ bolip ketedi, kobinshe parishanxatir.Tarbiyashi tapsirmasin bir aytqanda istemeydi.Bir tapsirmani tastap, ekinshisine o’tip ketedi, hesh bir isti aqirina jetkermeydi.Oqiw tapsirmalari islenbeytug’in basqa waqitlarda ol o’zgelerden parq qilmaydi.Qizdin’ diqqat, oylaw, sezim protsesslerin u’yreniw ushin baqshada izertlew o’tkerildi.Tekseriw na’tiyjeleri qizdin’ psixik protsesslerinde hesh qanday o’zgeriw joqlig’in tastiyqladi.Tapsirmalardi orinlaw waqtinda sharshaw, aktiv diqqat darejesinin’ pa’sligi gu’zetildi. Biraq bul o’zgeshelikler sinaliwshi diqqatin istin’ basqa ko’rinislerine ko’shiriw menen an’satliq penen sheshilgen.Solay etip, eksperimental psixologik izertlew qizdin’ psixik rawajlaniwi ormada ekenligin, psixik protsesslerdin’ o’zgerip turiwi bolsa bazi sebeplerdin’ ta’siri aqibetinde ju’zege keliwin ko’rsetti.

Tarbiyashinin’ waziypasi ­­ bul oylardi tuwri aniqlaw, keyinshelik bala menen individual is alip barip,ko’rsetilgen o’zgesheliklerin jog’altiwdan ibarat.Joqaridag’i misalda iqtiyarli diqqat darejesinin’ pa’sligi is qabiliyatinin’ pa’sligi o’zinin’ obiektiv sebeplerine iye. Qizdin’ 3 jasqa shekem rawajlaniw tariyxinan malim boliwinsha, ol asfiksiya(kislorod jetispewshiligi sebepli buwiliw)menen tuwilg’an,tuwilg’annan son’ mas miyi asqing’an.Uzaqraq dawam etetug’in is xizmetinde bul na’rse o’z tasirin ko’rsetip, qiz tez sharshap qaladi.Tarbiyashi bala menen individual is alip barg’anda,a’lbette usini esapqa aliw zaru’r.

Balalardi eksperimental–psixologik u’yreniw na’tiyjelerinen oqiw mashqulatlari waqtinda psixik protsesslerdin’ iqtiyarlilig’in rawajlandiriwda da paydalaniw mu’mkin.

Psixologik tadqiqot natiyjelerinen balalar menen individual is alip bariwda g’ana emes, ba’lki toparli oqiw-tarbiya sholkemlerin otkeriwde de paydalansa boladi.Bunda tarbiyashi oqiw tarbiya protsessinde ha’r-bir topar ag’zasinin’ rolin tuwri aniqlawi mu’mkin.Usig’an tiykarlanip tasirdin’ol yaki bul formasinan paydalanadi.

Psixodiagnostik izertlewler tarbiyeshige topardin’ha’r bir shaxstin’ol yaki bul psixik funksiyalarin rawajlandiriw prinsplerin esapqa alg’an halda oqiw-tarbiya protsessin sho’lkemlestiriw imkanin beredi.