I-мodul bo‘yicha amaliy mashg‘ulotlari mavzulari

Suvda hamda quruqlikda yashovchi chivinlar -
Dixidae
 oilasi.
16(15).
Tomirlari va orqa qanot qirralari, tanasi hamda oyoqlari uzun tukli yoki 
tangachali.
17(18). 
Subkostal (Sc) tomiri juda ham kalta, erkin, tugallangan. Radial ustuni 
besh shoxli. Radial ustunining (R
2+3
) shoxlanishi qanoti o‘rtasiga yaqin joyda 
joylashgan. Qanotlari keng, tepasida biroz o‘tkirlashgan, tinch holatda burchak hosil 
qiladi. Xartumi uzun va ingichka. Urg‘ochilari kichik, qon so‘ruvchi.
Iskabtoparlar -
Phlebotomidae
 oilasi.
18(17).
Subkostal tomiri uzun kostagacha boradi. Radial ustuni 4 shoxli. 
Qanotlari nisbatan ingichka va uzun, uchlari yumaloq, tinch holatda bir-birining 
ustida yotadi. Xartumi ingichka va uzun: boshko‘krak bo‘lagidan ham uzun. Tanasi, 
oyoqlari va qanotlari ingichka, tangachalar bilan qoplangan. Urg‘ochilari qon 
so‘ruvchi, ba’zi turlari nektar va gul changi bilan oziqlanadi, lichinkalari esa ba’zan 
yirtqich, chivin va boshqa mayda bo‘g‘imoyoqlilarni qiradi.

---

371 
Qon so‘ruvchi chivinlar - 
Culisidae
 oilasi. 
19(4).
Tomirlarining qanot qirrasiga borgan shoxchalari 9 tadan kam.
20(21).
O‘rta yelkasi, qanot o‘zagining oldi aniq ko‘zga tashlanadigan va 
o‘rtasi kesik ko‘ndalang chokli. Qanotlarining uzunasiga ketgan tomirlar oralig‘i 
noto‘g‘ri ikkilamchi tomirli- to‘r burmali. Chivinlari o‘rtacha kattalikda (tana 
uzunligi 5-7 mm). Mo‘ylovlari ingichka, 9-15 bo‘g‘imli. Urg‘ochilari yirtqich, 
erkaklari gul nektari bilan oziqlanadi. Lichinkalari suvda yashaydi.
To‘r qanotchalilar - 
Blepharoceridae
 oilasi.
21(20).
O‘rta yelkasi, qanot o‘zagining oldi ko‘ndalang choksiz. Qanotlari 
ikkilamchi tomirsiz, to‘r burmasiz, tomirlanishi reduksiyalangan.