I маъруза машғулотлари


Ҳозирги дунёдаги глобал муаммолар



Download 424,93 Kb.
bet80/157
Sana16.03.2022
Hajmi424,93 Kb.
#495318
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   157
Bog'liq
Falsafa maruza

2. Ҳозирги дунёдаги глобал муаммолар.
Уруш ва тинчлик муаммолари. Инсон цивилизациясининг бутун тарихи, таассуф билан қайд этиш лозимки, урушлар тарихидан иборат. Уруш узоқ вақт давомида зарур, муқаррар ва ҳатто инсониятнинг ривожланиши учун фойдали ҳодиса сифатида қараб келинди. Буни тасдиқловчи кўплаб далиллар Н. Макиавелли, Ф.Венон, Т.Гоббс, Ж.Прудон, Ф.Ницше ва бошқаларнинг ишларида сақланиб қолган.
Бу ўтмишдаги барча мутафаккирлар урушни худди шундай қабул қилган дегани эмас. Эразм Роттердамский, Ж.Ж.Руссо, И.Кант, М.В.Ломоносов ва бошқа кўплаб мутафаккирлар урушга қандай муносабатда бўлганлари яхши маълум. XIX-XX асрларда тинлик учун кураш пацифизм, яъни уруш ва милитаризм билан боғлиқ барча нарсаларни тўлиқ инкор этиш тусини олди.
Оммавий қирғин қуролларининг турларининг ривожлантирилиши (ядровий, водород, нейтрон, кимёвий, бактериологик ва ҳоказо) шунга олиб келдики, бугунги кунда тўпланган қурол-яроғлар заҳираси инсониятни ҳамда сайёрамиздаги жами мавжудотларни бир неча марта йўқ қилиш учун етарлидир. Айтиш мумкинки, уруш ва тинчлик муаммоси - бу «замонанинг тарихий жиҳатдан биринчи глобал муаммосидир ва ҳозирга қадар глобал муаммолар рўйҳатида биринчи ўринда турувчи энг хавфли ва орқага суриб бўлмайдиган муаммо бўлиб қолмоқда»43.
Экологик муаммо. «Экософия»нинг фалсафанинг муайян, жуда ўзига хос қисми сифатида шаклланиши бир қатор босқичларни босиб ўтди:
Ҳозирги кунда экологик муаммоларнинг нақадар долзарблигини англаб етиш учун БМТнинг глобал экологик маълумотлари (1992)дан бир қатор фактларни келтириш мумкин.
Экология соҳасида энг жиддий масалалари сифатида қуйидагилар эътироф этилган:

  • чучук сувнинг етишмаслиги (унинг 63% қишлоқ хўжалигида, 23% саноатда ва фақат 8% турмушда ишлатидади);

  • Дунё океанининг ифлосланиши («ўлик зоналарнинг» пайдо бўлишига қадар).

  • Оролнинг қуриши (унинг сатҳи 3 метрга пасайди, яна 9-13 метрга пасайиши ва шўрланишнинг 10 марта ортиш кутилмоқда),

  • Ҳавонинг ҳалокатли тарзда ифлосланиши, хусусан йирик шаҳарларда (Париж, Мадрид, Рио-де-Жанейро, Токио, Сидней, Торонто, Лондон, Тегеран, Бангкок, Нью-Йорк ва бошқалар);

  • Тупроқ эрозияси (тупроқнинг 15% аллақачон тиклаб бўлмас даражада эрозияга учраган);

  • Ўрмонларнинг йўқ бўлиб кетиши (ҳар йили 16,8 млн гектар ўрмон кесиб юборилмоқда);

  • Табиий офатлар оқибатлари (тошқинлар, зилзила, бўронлар, вулқонлар отилиши ва ҳоказо).

Умуман олганда экологик муаммо ядро урушини олдини олишдан кейинги иккинчи муаммо бўлиб қолди ва вақт ўтиши билан биринчи ўринга чиқиши ҳам мумкин.

Download 424,93 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   157




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish