I. Kirish >II. Asosiy qism

2.3.Pirolidin olinishi va xossalari.
Pirrolni qaytarish natijasida pirrolin va pirrolidinlar olinadi:
Bu mahsulotlarda aromatiklik yo'qolib, asosli xossalar yorqin namoyon bo'ladi. Pirolin 90°Cda, pirrolidin esa 87-88°C qaynaydigan suyuqliklardir.Ular oddiy aminlar kabi kislotalar bilan ammoniy tuzlarni hosil qiladi.Pirrolidin kimyoviy xossalari quyida keltirilgan:[9]
Pirolidin halqasi tutgan nisbatan sodda tuzilishdagi gigrin alkaloidi Janubiy Amerikaning koka o'simligidan ajratilgan, uning kam miqdorlari umumiy doiradagi stimulyator ta'siriga ega:



Xulosa.
Kurs ishini yozish jarayonida quyidagi xulosalarga keldim.
1.Molekulasida uglerod va boshqa element atomlaridan tuzilgan halqa ( sikl)lari bor yopiq zanjirli birikmalarga geterosiklik birikmalar deyiladi.Halqa tarkibiga kirgan ugleroddan boshqa elementlar ( kislorod, azot, oltingugurt, fosfor, vismut, kremniy, germaniy, qalay, qo'rg'oshin, simob, va hakazo) atomlari geteroatomlar ( grekcha geteros-boshqa, har xil turli ) deb yuritiladi. Geterosiklik birikmalar katta amaliy ahamiyatga ega bo'lib bular bo'yoq sanoatida , qishloq xo'jaligida, biologiyada , tibbiyotda va boshqa sohalarda keng ishlatiladi.
3. Geterosiklik birikmalar juda turli- tuman bo'lib, ulardan keng tarqalgani, yaxshi o'rganilgani, barqarori va ahamiyatlisi molekulasida kislorod , oltingugurt va azot tutgan besh va olti a'zoli birikmalar.
4. Geteroatomlarning juft elektronlari aromatik sistema hosil bo'lishida qatnashsa, pirrol tipdagi geteroatom , bu juft elektron aromatik sistema hosil bo'lishida qatnashmasa piridin tipdagi geteroatom deyiladi.
Besh a'zoli geterosiklik birikmalar qatoriga kiruvchi pirrolning ( Ni) katalizator ishtirokida qaytarilishidan pirolidin hosil bo'ladi. Pirolidin ko'pgina alkalloidlar tarkibiga kiruvchi biologik faol moddadir.

IV. Foydalanilagan adabiyotlar ro'yhati.
1.Mirziyoyev Sh.M. " Milliy taraqqiyot yo'limizni qat'iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko'taramiz " Toshkent, " O'zbekiston"- 2017.
2. Tiofen kimyosining yangi tendentsiyalari Moskva 1976-yil.
3.Ahmedov , Yo'ldoshev " Organik kimyo usullari " Toshkent Universitet 1993- yil.
4.G'.A. Maxsumov, I.M.Pirmuhammedov bioorganik kimyo.T: Ibn Sino nomidagi matbuot uyi- 1993.
5.Asqarov I.R., Qayumova M., Rahimov H. Noorganik va umumiy kimyodan masalalar yechish.
6.Нейлад О.Я " Органическая химия" . Высщаяшкола"- 1900.
7.Терней А." Современная органическая химия". Т. " Мир".1991.
8.www.translated.google com.
9.www.ximik.ru.
10.www.Ziyonet.uz.
11.www.pedagog.uz.