И. Каримов номидаги тошкент давлат техника университети

Кейс №4 Кадрларнинг қўнимсизлиги
Нефт ва газ ташкилотларида кадрларнинг қўнимсизлиги даражаси ўлчанмайди, аммо уларнинг бир цехдан иккинчи жойга ўтганини ахбороти олиб борилади. Бу уларнинг ойлиги ҳамда уларнинг табелларига тегишли маълумотларни тўғри юритилиши билан ўз аҳамиятини орттиради.
Кадрларнинг бир жойдан иккинчи жойга ўтказилиши қуйидаги тарзда амалга оширилади:

	АУП	ИТР	Бригада№ Кукдумалок 1	Бригада№ Истиклол1	Бригада№ Марварид2	Бригада№ Гирсан 5	Токарлик цехи	Механик цех	Электроцех	УБТ цехи	Ремонт цехи	Глинохозяйство цехи	Всего
1	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
2	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
3	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
4	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
5	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
6	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
7	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
8	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
9	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
10	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
11	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
12	8	16	28	31	30	27	32	30	17	20	21	18	278
13	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
14	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
15	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
16	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
17	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
18	8	16	28	31	30	29	32	28	17	20	21	18	278
19	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
20	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
21	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
22	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
23	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
24	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
25	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
26	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
27	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
28	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
29	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
	8	15	29	31	31	29	32	28	17	20	21	18	279
							1	одам ўз хохишига кўра бўшаган

Кейс №5 Ходимларнинг қўнимсизлигини аниқлаш

Корхонадаги ишчиларнинг мазкур йилги ўртача сони 718 тани ташкил этди. Шулардан:

1. 
   Ўз хохишига кўра бўшаганлар 33 та
   
2. 
   Меҳнат интизомини бузганликлари учун бўшаганлар сони 3 та
   
3. 
   Нафақага жўнаганлар 10 та
   
4. 
   Ҳарбий хизматга чақирилганлар 5 та
   
5. 
   Бошқа лазовимга ўтганлар сони 9 та
   

Қуйидагиларни аниқланг:

1. 
   Қўнимсизлик даражасини аниқланг
   
2. 
   Кадрларнинг ишдан кетиш даражасини аниқланг.
   

Ечими:

Кейс № 6
Ходимларни бошқариш муаммосини ҳал қилишга мисол

Машғулот. Биринчи ўн йилликда тўрт ишчи 256 соат ишлади.
1 ишчи - 118 турдаги А ишлаб чиқаради
2 ишчи - 96 қисм Б ишлаб чиқарилди
3 ишчи - 32 қисм C ишлаб чиқаради
4 ишлайдиган - 256 қисм Д
Икки йигирма йил давомида улар 256 соат ишладилар. Дастлабки учликнинг ишлаш кўрсаткичлари ўзгармади. Тўртинчи ишчи 384 қисм ишлаб чиқарган.
Аниқланг: бутун бригадада меҳнат унумдорлиги қандай ошди.

1-илова

Мунозара катнашчиларига эслатма 1. Мунозара муносабатлар йиғиндиси эмас, балки муаммо ечими услубиятидан иборат. 2. Кўп гапирмасдан, бошқаларнинг сўзлашига имкон бер. 3. Мақсадга эришиш йўлида хиссиётларинни жиловлаб, батафсил ўйлаган холда сўзла. 4. Рақибларинг вазиятини ўрганиб, уларга хурмат билан мурожаат қил. 5. Рақибларинг томонидан айтилган фикрларга танкидий ва мулохазали ёндаш. 6. Мунозара предмети бўйича четга чиқмаган холда тўғри ёндашиб гапир.

Муаммоли семинарнинг бошқарув дастаклари Бошловчи барча вазифаларни ўзига олади - мунозара босқичларини бошқариш, жавобларнинг асосланиши ва тўғрилигини тасдиқлаш, кўлланган термин ва тушунчаларни аниқлаш, муносабатларни тўғри кўллаш ва бошқалар. Тақдимотларнинг тақсимотини тўғри бошқариш. Тақризчи - томонларнинг маърузаларини йўналишлар бўйича белгилаш ва тўлик характерда баҳолаш: долзарблиги, илмий жихати, мантикийлиги ва масалаларнинг аниқ кўйилганлиги, хулосаларнинг аниқ кўрсатилиши. Рақиб - қабул қилинган тадқиқот ўртасида рақобатчилик жараёнини шакллантиради. У фақатгина маърузачининг асосий ҳолатини танкид килиш эмас, шу билан биргаликда, унинг айтган фикрларидан заиф ёки хато томонларини топиш хамда ўзининг хал қилувчи фикрларини таклиф қилиши хам мумкин. Эксперт - барча мунозараларнинг, жумладан, мунозара қатнашчилари томонидан айтилган фикрларнинг, қилинган хулосаларнинг, таклиф ва гипотезаларнинг махсулдорлигини баҳолайди.

Мунозара регламентини ўтказиш тартиби 1. Бошловчи маъруза мавзуси ва маърузачиларнинг тақдимотларни эълон қилади. 2. Маъруза 5 минут давом этади. 3. Тақризчи - 2 минут. 4. Рақиб - маъруза мавзуси бўйича фикрларини 1-3 минут такдим этади. 5. Жамоавий мухокама - 5-10 минут.

I. ЎҚУВ МАТЕРИАЛЛАР
1.1

II.ЎҚУВ топшириқЛАР
2-илова
Мунозара юргизиш ва хулосаларни шакллантириш учун саволлар
1.Иш кучининг бошқа товарлардан фарқи нима?
2.Иш кучидан самарали фойдаланишга таъсир этувчи омиллар нималар?
3.Ишлаб чиқариш фаолиятининг стратегияси нималарни ўз ичига олади?
4.Иш хақининг қандай турлари мавжуд?
5.Иш хақи сохасидаги сиёсатни ишлаб чиқиш ва уни ташкил этишда қандай тамойиллар инобатга олиниши лозим?
6.Меҳнатга хақ тўлаш усуллари.
7.Номинал иш хақи ва реал иш хақи нима?
8.Меҳнатга хақ тўлашнинг аккорд усули нима?
9. Тариф тизими ва унинг элементларини тушунтириб ўтинг.