Меҳнат ёшидаги меҳнатга қобилиятли аҳоли – яъни амалдаги қонунчиликда Ўзбекистон Республикасида қабул қилинган ёш чегаралари оралиғида шахслар ва II гуруҳ ишламаётган ногиронлардан ва ишламаётган, ёши бўйича имтиёзли шартлар асосида пенсия олаётган фуқаролардан иборатдир.
Меҳнат ёшидан ўтган ишлаётган шахслар ва ишлаётган ўсмирлармеҳнат ёшига етмаган шахслар.
Иқтисодий фаол аҳоли (иш кучи) – бу аҳолининг товарлар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш учун ўз ишчи кучини таклиф этишни таъминлайдиган қисми. Иқтисодий фаол аҳоли сони иш билан бандларни ва ишга жойлашишга муҳтож шахсларни ўз ичига олади.
Иш билан бандлар. Иш билан банд бўлмаган.
Меҳнат унумдорлиги деб ишчи кучининг вақт бирлиги мобайнида маҳсулот яратиш қобилиятига айтилади ва ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг (истеъмол қийматининг) сарфланган меҳнат миқдорига нисбати билан белгиланади. Иш хақи - хар бир ходимнинг сарфлаган меҳнати миқдори ва сифатига мос равишда таксимланувчи ва ходим тасарруфига пул шаклида келиб тушувчи миллий даромаднинг бир қисмидир.
Ходимлар меҳнатига хақ тўлаш ишлаб чиқариш жараёнига жалб килинган меҳнат ресурсларининг бахосидир. Иш хақи - махсулот ишлаб чиқариш ва сотиш харажатларининг корхона ходимлари меҳнатига хақ тўлаш учун сарфланувчи қисми.
Иш хақининг номинал ва реал турлари мавжуд:
Номинал иш хақи - ходимнинг маълум бир вақт мобайнида бажарган меҳнати учун хисобланган ва тўланган иш хақидир.
Реал иш хақи - номинал иш хақига сотиб олиш мумкин бўлган товар ва хизматлар миқдори: реал иш хақи - номинал иш хақининг "истеъмол қобилияти"дир.
эга, бу ўзаро ҳамкорликнинг аниқ муаммоларини ҳал қилишга қаратилган ижтимоий-иқтисодий, технологик, ижтимоий-психологик, иқтисодий фаолият жараёнида юзага келадиган вазифалар.
Кейс № 1 Корхонани ишчиларининг ўртача рўйхат сони 600 киши ийл давомида 37 киши ўз ҳохиши билан 5 киши меҳнат интизомини бузганлиги учун ишдан бўшади . Ўқишга кирганлар,армияга кетганлар 13 киши 30 киши корхонанинг бошқа бўлимига утди. Пенсияга чиққанлар 11 киши .
1.Ишдан кетиш бўийча оқимини аниқланг ?
2.Кадрлар оқимини коффицентини топинг ?
Ишдан бўшаган персанал сони 37+5 Коқ= -----------------------------------------= ----------- = 0,07% Персоналнинг ўртача рўйхат сони 600
Ишдан бўшаган персаналлар сони 37+ 5+13+11 66 Ки.к.к.=-----------------------------------------------------=--------------------= ------------= 11% Персаналнинг ўртача рўйхат сони 600 600