I. Ism turkumiga ot, sifat, son, olmosh, ravish, masdar (harakat nomi) va sifatdosh kabi mustaq IL ma’noni bildirgan so'zlar kiradi



Download 290,45 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/4
Sana13.02.2023
Hajmi290,45 Kb.
#910580
  1   2   3   4
Bog'liq
6 mavzu



Mavzu: So'z turkumlari.
Arab tilidagi so'zlar tarkibidagi harflar miqdori bir harfdan yetti harfgacha 
bo’ladi: 
، ، ، ، ، ،
Ular uchta katta guruhga bo’linadi: 
I. Ism
(

turkumiga ot, sifat, son, olmosh, ravish, masdar (harakat 
nomi) va sifatdosh kabi mustaq
il ma’noni bildirgan so'zlar kiradi:
، ، ، ، ،
Ismlarda jins, son, kelishik va holat ( jami to’rtta) kategoriyalari mavjud 
bo’lib, ular shu kategoriyalarda turlanadi — o’zgaradi. 
II. Fe’l 
(

— mustaqil mazmunga ega bo’lib, biron-bir ish-
harakatning sodir bo’lishiga yoki holatiga ishora qiladigan so'zlarni 
ifodalovchi turkum. Fe’llarda ish-harakat o’tgan, hozirgi yoki kelasi 
zamondan birida sodir bo’ladi:
U boradi 
— 
U borayapti 
— 
U bordi 
— 
Fe’l turkumiga fe’lning barcha shakllari kiradi. 
III. Yordamchi so'zlar
(

— mustaqil mazmunga ega bo’lmagan, 
boshqa so'zlar ta’siriga uchramaydigan so’zlarni umumlashtiruvchi 
turku
m. Ular ism yoki fe’lga ta’sir qilib, ularning gapdagi ma’nosini 
aniqlashtirib keladi. Yordamchi so’zlarda fe’l va ismlarda bor bo’lgan 
kategoriyalar mavjud emas. Yordamchi so'zlarga aniqlik artikli, old 
ko’makchi, yuklama, bog’lovchi va undalma kabilar kiradi.
OT
Odam, jonivor, buyum, ashyo kabi narsalarni bildiradigan so’zlarga ot deyiladi. 
Otning jinsi o’zgarmas bo’lib, u yo muzakkar yoki muannas jinsda bo’ladi. 
Otlar ikki xil: turdosh va atoqli bo’ladi. 
Turdosh otlar.
Bir turdagi shaxs yoki narsaning umumiy nomini bildiradigan 
otlarga turdosh otlar deyiladi. Masalan, 
atirgul 

shahar 

hayvon 
— 
kishi 
— 


Kishining kasbini anglatgan turdosh otlar esa, ikkala jinsda bo’ladi: 
o’qituvchi ayol — 
o’qituvchi — 
Atoqli otlar.
Bir shaxs, jonivor yoki narsaning nomini bildiradigan otlarga 
atoqli otlar deyiladi. Masalan, 
Nil -
Buxoro 
— 
Qohira 
— 
Ya’qub — 
Sodiq 

Muhammad 
— 
SIFAT
Otning belgisini bildiradigan so'zlarga sifat deyiladi. Belgi deganda, rang, 
maza-
ta’m, hajm, xususiyat kabilar tushuniladi. Ikki xil sifat: tub va yasama 
sifatlar bor. 
Tub sifat
larga:
chiroyli 
— 
keng 
— 
kichkina 
— 
katta 
— 
kabi sifatlar misol bo’ladi. 

Download 290,45 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish