I iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish uslubi

investitsion 
va 
ipoteka 
banklarni 
ajratib ko'rsatish lozim. 
Investitsion  banklar-maxsus  kredit  muassasalari  bo'lib,  obligatsiya  hamda  qarz 
majburiyatlari boshqa turlarini chiqarii yo'li bilan uzoq muddatli ssuda kapitalini jalb qiladi va ular 
ni mijozlar (asosan davlat va tadbirkorlar) ga taqdim qiladi. 
Investitsion  kompaniyalar,  o'zlarining  qimmatli  qog'ozlarini  chiqarish  yo'li  bilan  huquqiy 
investrlar pul resurslarini to'playdi va ularni korxona (milliy va chet ellar aksiya va obligatsiyalariga 
joylashtiradi.  Bunday  kompaniyalar  to'liq  investrlar  manfaatini  ifodalaydi  va  ularning  asosiy 
maqsadi qo'yilgan kapital hisobiga foyda olish hisoblanadi. 
Ipoteka banklar - bu ko'chmas mulk (yer va inshoot) hisobiga uzoq muddatli ssuda berishga 
ixtisoslashgan  kredit  muasasalar.  Ipoteka  bankning  resurslari  o'zlarining  ipoteka  obligatsiyalari 
hisobiga shakllanadi. Olingan ssudadan uy-joy  va boshqa inshootlar qurish, korxonalarning ishlab 

---

chiqarish quvvatlarini kengaytirish uchun foydalaniladi. 
Barcha  tijorat  banklari  ehtiyot  (rezerv)larining  hajmi  va  tarkibi  bo'yicha  Markaziy  bank 
tomonidan o'rnatiladigan ma'lum talablarga javob berishi zarur. 
Bugungi  kunda  respublika  hududida  mulkchilikning  turli  shaklidagi  30  dan  ziyod  tijorat 
ixtisoslashgan  banklar  va  ularning  3,7  mingdan  ko'proq  filiallari  faoliyat  qilib  turibdi.  Shulardan 
uchtasi (tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, xalq banki va  "ASAKA" bank) davlat tasarrufidagi 
bank hisoblanadi. Ulardan 22 bank (73%) aksionerlik jamiyati, 8 tasi (27%) mas'uliyati cheklangan 
jamiyat  shaklidadir.  Shundan  ikkitasi  qo'shma  bank  ("O't-bank"  va  "Xususiylashtirishbank") 
mavqyeiga ega. 
O'zbekistonda  tijorat  banklarning  rivojlanishi  dastlab  iqtisodiyotning  alohida  sohalariga 
xizmat  qiladigan  ixtisoslashgan  banklar  tashkil  etilishida  boshlangan  bo'lsa,  keyinchalik  (1995 
yildan)  ixtisoslashgai  kredit-moliya  muassasalarini  tashkil  etishga  kirishidsi.  Shu  asosda  "Biznes 
fond","Madad"  sug'urta  va  investitsiya  kompaniyalari  kabi  ixtisoslashgan  moliya-kredit 
muassasalari tashkil etildi.