I. G‘afurov, O. Mo‘minov, N. Qambarov tarjima nazariyasi

§4. Frazeologizmlarda so‘zlarning birikishi va ularning tarjimasi
“Dress” so‘zi “to dress a chicken” va “to dress a child” iboralarida bir xil ma’noga ega emas. “To dress a chicken” -

“To dress a child” esa kiyimlarini kiyish ma'nosida

“Collocation” so‘zi bir so‘z boshqasi o‘mida qoMlanilishini bildiradi. Ba’zi so‘zlar tez-tez bir-biri bilan birga keladi va ba’zilari bir-biri bilan birga kelishi kuzatilmaydi. Qaysi so‘zlar bir-biri bilan birga kelishini bilish matnni to‘g‘ri tushunish va to‘g‘ri tarjima qilish imkonini beradi. Ba’zi so‘zlar birga kela olmaydi, chunki bular haqiqatdan bir-biridan yiroqdir. Ingliz tilida ca t’s wings (mushukning qanotlari) demaymiz, lekin biz bird’s wings (qushning qanotlari) deb qoTiaymiz. Faqatgina fantastikada mushukning qanotlari deb qoMlash o‘zini oqlashi mumkin. So‘zlaming birikishi turli tillarda farqlanishi mumkin. Misol uchun: ingliz tilidagi have so‘zi “dream” so‘zi bilan qo‘llaniladi: I have a dream. Biroq rus va o‘zbek tillarida bu birikma qo‘llanilmaydi. Men tush ko‘rdim —Я видел сон.
Наг qanday tilda birikmalar yoki frazeologik birikma aniqdir. Ular hamma vaqt aniq tartibda yoki birgalikda qo‘llaniladi va ulami to‘g‘ri tarjimasini bilish muhim. Ayniqsa ingliz tilidagi spick and span, hale and hearty, to-for, now and then, neat and tidy kabi
birikmalami va ulami aniq tarjimasini bilish kerak. Boshqa tillarda turg‘un birikmalar hisoblangan umuman turli birikmalar mavjud.
Aniq birikmalar odatda turg‘un tartibda birgalikda ishlatiladi. Agar tartibi o‘zgartirilsa, shu til so‘zlashuvchisiga natija notabiiy tuyiladi. Ingliz tilidagi bread and Butter, day and night (boshqa

tillarda nigh and day deyiladi), knife andfork, black and white, black