I bo’lim 1 ma’ruza. Kirish. Hayot faоliyati хavfsizligini ta’minlash asоslari. Reja

Ushbu talablarga muvofiq evakuatsiya chiqish joyi hisoblanadi, agar ular olib chiqsa:
a)yerto’la va sokol qavatlardan bevosita tashqariga olib chiqsa;
b)birinchi qavat xonasidan bevosita tashqariga yoki zina katagi, koridor, vestibyul orqali olib chiqsa;
v) birinchi qavatdan tashqari istalgan qavatning xonasidan koridor, zina katagiga olib boruvchi yoki to’g’ridan-to’g’ri zina katagiga olib chiqsa. Bunda zina katagida tashqariga chiqish joy bo’lish kerak yoki vestibyul orqali alohida koridoga tutash joyida to’siqli eshik bo’lishi lozim.
g) shu qavatning xonasidan qo’shni xonaga chiqish joyi bilan ta’minlangan, b va v bandlarda ko’rsatilgan, SHNK talablaridan tashqari xolatlarda.
Evakuatsiya chiqish joylarida vestibyul orqali ikkita zina kataklari joylashtirilganda ularning bittasidan (vestibyuldan chiqish joyidan tashqari) to’g’ridan-to’g’ri tashqariga chiqish joyi bo’lishi kerak. Me’yor talablariga asosan tambur orqali tashqariga chiqish joyini o’rnatishga ruxsat etiladi.
Evakuatsiya yo’llari va chiqish joylariga qo’yiladigan talablar qurilish me’yorlari va qoidalari tomonidan belgilanadi.
Evakuatsiya yo’llariga evakuatsiya chiqish joyiga olib boruvchi yo’llar kiradi va yong’in sodir bo’lganda odamlar xavfsizligini va evakuatsiya jarayonini ta’minlaydi. Evakuatsiya yo’llariga koridor, o’tish joyi, foye, zina kataklari va vestibyullar kiradi. Lift va eskalatorlar evakuatsiya yo’llari hisoblanmaydi.
Evakuatsiya yo’llarining tutunlanishiga qaratilgan tadbirlar.
Binolarning tutunga qarshi himoyasi КМК 2.04.05-97* talablariga muvofiq bajarilishi kerak.
Binolarning tutunga qarshi himoyasi deganda, yong’inda alohida xonalarning, evakuatsiya yo’llari va binolarning tutunga to’lmasligini hamda yonish mahsulotlarini belgilangan yo’nalish bo’yicha ketkizishni ta’minlaydigan texnik yechimlar nazarda tutiladi.
Binolarni tutunga qarshi himoyasining asosiy vazifasi, bu, insonlarning xavfsiz evakuatsiya qilinishini ta’minlashdir. Aholi ko’p yig’iladigan binolarni hamda yonuvchan suyuqliklar, gazlar va mayda holatdagi qattiq moddalar ishlatiladigan ishlab chiqarish binolarini loyihalashda, qurish va ulardan foydalanishda, bu yo’nalishga katta e’tibor qaratiladi.
Yong’in o’chog’iga borish va uni muvaffaqiyatli o’chirish uchun binolarning tutunga qarshi himoyasi katta ahamiyatga ega. Tajribalar shuni ko’rsatadiki, yerto’lalardagi, fonarsiz binolardagi va derazalarsiz, fonarlar yoki tutunni ketkizish uchun mo’ljallangan boshqa moslamalarsiz bo’lgan xonalardagi yong’inlarni o’chirish, katta qiyinchiliklarni tug’diradi.
Xonalarni tutunga to’ldirish manbasi bo’lib, ko’rib chiqilayotgan xonadagi yong’inning yoki yonishning o’zi hisoblanadi. Bu vaziyatda tutash ichki manbadan tarqaldi deyish mumkin. Agarda, tutun xonadan tashqariga tarqalib, koridor va zinalarni qamrab olsa, bunday holatda evakuatsiya yo’llarining tutunga to’lishi yong’inning yoki yonishning tashqi manbalari oqibatida yuz berdi deb hisoblash o’rinli bo’ladi. Yong’inlar evakuatsiya yo’llarining o’zida ham yuz berishi mumkin. Buning asosiy sababi yong’in xavfsizligi talablariga rioya qilmaslikdir.