I bob. Yorug’likning sochilish qonunlari

sochilishi deyiladi.
3.Kо‘zga kо‘rinadigan yorug‘lik tо‘lqinining uzunligiga nisbatan kichik bо‘lgan zarralarda yorug‘likning sochilishini laboratoriya sharoitida birinchi bо‘lib Tindal kuzatgan (1869 yil). Turli burchaklar hosil qilib sochilgan yorug‘lik dastlabki oq yorug‘likdan kо‘k bо‘lishi bilan farq qilishini tushayotgan yorug‘lik yо‘nalishiga nisbatan burchak hosil qilib sochilgan yorug‘lik tо‘liq yoki deyarli tо‘liq chiziqli qutblanishini ham Tindal payqagan. Tindal osmonning zangori bо‘lib kо‘rinishiga Quyosh yorug‘ligining yer atmosferasida chang zarralarida sochilishi sabab bо‘lsa kerak, deb taxmin qilgan.Kо‘p hollarda tabiiy ravishda paydo bо‘lgan optik bir jinslimasliklar tufayli yorug‘lik intensiv ravishda sochiladi. Optik bir jinslimasligi oshkor bо‘lgan muhitlar xira muhitlar deyiladi. Xira muhitlar jumlasiga tutun (gazdagi qattiq zarralar) yoki tuman (havodagi suyuqlik tomchilari, masalan, suv tomchilari) kiradi.Bu hollarning hammasida xira muhit yorug‘likni birmuncha kо‘p sochib yuboradi, bu hodisa odatda Tindal hodisasi deyiladi.
4.Reley о‘lchamlari tushayotgan yorug‘lik tо‘lqin uzunligiga nisbatan kichik bо‘lgan sferik zarralarda sochilgan yorug‘likning intensivligini hisoblab, (1899 yil) dastlabki yorug‘likning tabiiy yorug‘lik bо‘lgan holda sochilgan yorug‘likning intensivligi quyidagiga teng bо‘lishini topdi.
(5)
N - sochib yuboruvchi hajmdagi zarralar soni,
- va - zarraning hajmi va dielektrik singdiruvchanligi,
- zarra muallaq holda yurgan muhitning dielektrik singdiruvchanligi,
- sochilish burchagi,
- tushayotgan yorug‘likning intensivligi,
- sochib yuboruvchi hajmdan kuzatish nuqtasigacha bо‘lgan masofa Releyning (1) formulasi yuqorida aytib о‘tilgan qonuniyatlarni tavsiflaydi. Sochilgan yorug‘likning intensivligi tо‘lqin uzunligining tо‘rtinchi darajasiga teskari proporsional ekan, bu qonuniyat о‘lchab topilgan natijalarga muvofiq keladi va