I-bob. Xalqaro xizmatlar sohasida mehmonxona xo’jaligining rivojlanish xususiyatlari

II- bob bo’yicha xulosalar

Hozirgi sharoitda turizm sohasida raqobat muhiti mavjud bo‟lib, bozor munosabatlarining murakkabligiga qaramay, O‟zbekistonda qator turistik firmalar va mehmonxonalar tashkil etilmoqda, lekin ularning ko‟pchiligi ma‟lum vaqtdan so‟ng raqobatga dosh berolmay turizm bozoridan chiqib ketmoqda.
Ma‟lumki, turizm sohasida mehmonxona xizmatlari alohida o‟rin egallaydi. Mehmonxona xizmatlarining muhim xususiyati, ularni jamg„arish va saqlash imkoniyati yo„qligi hisoblanadi. Shuningdek, mehmonxona nomer fondiga talabnoma qabul qilishda va odamlarni joylashtirishda uning tabiiy sig„imidan oshib ketmasligiga yo„l qo„yish mumkin emas. O„sha vaqtda mehmonxonada bo„sh qolgan nomer va o„rin-joylarning yo„qotilishiga olib kelishini ham unutmaslik zarur. Shunday qilib, mehmonxona xizmatlari – bu mehmonlar va mehmonxona xodimlarining uyushgan holda o„zaro hamkorligi bo„lib, butun faoliyat davomida mehmonlarga uzluksiz ta‟sir etadi. Bu xizmat faqat mehmonlar bo„lgan vaqt davomida taklif etiladi.
Ushbu bobda mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligining mazmuni tahlil qilinib quyidagi xulosalar qilindi:
1. Mehmonxona xizmatlarining raqobatbardoshligini quyidagi ko„rsatkichlar bo„yicha ko„rib chiqishimiz mumkin:

• 
  iqtisodiy - xizmatlarning iste‟mol narxi, qiymatida namoyon bo„ladi;
  
• 
  tashkiliy - xizmatlarning taklif etish sharoitlarini tavsiflaydi;
  
• 
  tasnifiy - xizmatlarning ma‟lum bir turga mansubligini bildiradi;
  
• 
  me‟yoriy - xizmatlarning aniq bir standartlar, qoidalarga muvofiqligini ko„rsatadi;
  
• 
  konstruktiv - xizmatlarning texnik ustunliklarini namoyish etadi;
  
• 
  ijtimoiy - xizmatlarning shaxsiy, ijtimoiy guruh va umuman jamiyatning o„ziga xosligiga muvofiqligini ko„rsatadi;
  
• 
  ergonomik - xizmatlarning inson organizmi va ruhiyati xossalariga muvofiqligini ko„rsatadi.
  

2. 
   Mehmonxona xizmatlarining raqobatbardoshligi ko„rsatkichlariga xodimlarining ta‟sirini tahlil qilindi.
   
3. 
   Iqtisodiy adabiyotlarni tahlil qilgan holda, mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligini oshirishning asosiy yo„llari bizningcha, quyidagilardan iborat:
   

• 
  taqdim etiladigan xizmatlar jamlanmasi tarkibini iste‟molchi talablaridan kelib chiqib tartiblashtirish;
  
• 
  xizmatlarni taklif etishda texnologik jarayonlar va uskunalarni zamonaviylashtirish;
  
• 
  to„g„ri tanlangan marketing strategiyasi;
  
• 
  litsenziya va muvofiqlik sertifikatiga ega bo„lgan hamkorlar bilan ishlash va ularni rag„batlantirish tizimini joriy qilish;
  
• 
  xizmatlarni taqdim etishda innovatsiyalar, ilmiy-tadqiqot natijalarini joriy qilish; korxona xodimlari faoliyatini to„g„ri tashkil etish va boshqarish;
  
• 
  iste‟molchilar nazarida xizmatlarning raqobatchi korxonalar xizmatidan ustunlik tomonlarini farqlashiga erishish vahokazolar.
  

Yuqorida ko‟rilgan talablarga asoslanib, moliyaviy tahlil korxonalarning moliyaviy holatini tahlil qilishda quyidagi vazifalarni bajarishga yo‟naltirilishi kerak:

1. 
   Mehmonxonalarning moliyaviy darajasini baholash;
   
2. 
   Moliyaviy holatning o‟zgarishini aniqlash;
   
3. 
   Mehmonxonalarda hali foydalanilmagan imkoniyatlarni safarbar etish maqsadida tavsiyalar, takliflar ishlab chiqish va ularni amalga oshirish shartsharoitlarini ko‟rsatib berish.
   

Bajariladigan vazifalar shuni ko‟rsatayaptiki, moliyaviy holatni tahlil qilish mehmonxonalarda shakllanayotgan boshqaruv tizimini takomillashtirishda katta ahamiyatga ega. Moliyaviy tahlil boshlanmasdan tahlilning ob‟ektlari va predmetlari aniqlanishi lozim. Moliyaviy tahlilning asosiy ob‟ekti bo‟lib, xo‟jalik sub‟ektlari, alohida korxonalar, tashkilotlar hisoblanadi.