I bob. O’zgaruvchan tok zanjirlari 1 asosiy ta’riflar

Reaktiv O’tkazuvchanlik — bu ik­kinchi tarmoqning o’tkazuvchanligi:






Agar kuchlanishlar uchburchagining barcha tomonlarini (67rasm, a ga s.)Iqiymatga bo’lsak, u holda qarshiliklar uchburchagi (67rasm, b) olinadi, agar toklar uchburchagining barcha tomonlari­ni (68rasm, a ga s.)U ga bo’lsak, o’tkazuvchanliklar uchburchagi hosilbo’ladi (68rasm, b).

O’tkazuvchanliklar uchburchagi xuddi shu iste’molchi uchun tuzilgan qarshiliklar uchburchagiga o’xshaydi, chunki ik­kala uchburchakda hamo’tkir burchak bitta burchakning o’z -bu kuchlanish bi­lan tok orasidagi fazalarning siljish burchagi dir.

O’tkazuvchanliklar uchburchagi qarshiliklar uchburchagiga nisbatan teskari tomonga yo’nalgan; bunga sabab shuki, o’tkazuvchanliklar uchburchagi toklar uchburchagi asosida qurilgan, induktivlik borligida esa tok faza jihatdan kuchlanishdan orqada qoladi.Qarshiliklar uchburchagi kuchlanishlar uchburcha­gi asosida qurilgan, induktivligi bor iste’molchining qismlaridagi kuchlanish esa faza jihatdan shu iste’molchining tokidan o’zib ketadi. Bu ikkala uchburchaklar nisbatidan fazalar siljish bur­chagi niquyidagicha aniqlash mumkin:



Iste’molchi tokini kuchlanish va to’liqqarshilikzorqali yoki kuchlanish va to’liqo’tkazuvchanlik uorqali ifodalash mumkin: I = U/z = Uy. Tuliq o’tkazuvchanlik to’lik; qarshilikka teskari kattalik: y— 1\z. Keltirilgan nisbatlar asosida O’tkazuvchanliklarni qarshiliklar orqaliva, aksincha, qarshiliklarni o’tkazuvchanliklar orqalioson ifodalash mumkin:

g = g/z²; b = x/z²:r = g/y²;x = b/y². (57)

O’tkazuvchanliklarni qarshiliklarga bun­day almashtirish o’zgaruvchan tok iste’molchilarining aralash ulanishini hisoblashda qo’llaniladi.

Shuni ta’kidlab utamizki, o’zgaruvchan tok zanjirining aktiv o’tkazuvchan­ligi g umumiy holda aktiv qarshilikka teskari kattalik emas.U zanjirda reaktiv qarshilik bulmagandagina aktiv qarshilikka teskari kattalik bo’lishi mumkin. Xuddi shunga o’xshash reaktiv o’tkazuvchanlik zanjirdar=0bo’lgan­da 1/x ga teng.
O’ZGARUVCHAN TOK ISTE’ MOLCHILARINI