I bob Musiqa va ma’naviy tarbiya I barkamol shaxs tarbiyasi va musiqa

jihatdan yetuk odamlar hal qiladi. Texnikaviy bilim, murakkab texnalogiyani 

                                              

8

 

K. Boymirzaev.  ―Алишер Навоий ижоди ва  мусиқа санъати ‖мавзуидаги илмий- амалий анжуман материаллари  

наманган – 2014 , 7- bet.

 

---

 

egallash qobiliyati ma’naviy barkamollik bilan, mustaqil tafakkur bilan birga 

borishi  kerak.  Aqliy  zakovat  va  ruhiy  -  ma’naviy  salohiyat  –  ma’rifatli 

insonning ichki qanotidir”, - deb ko’rsatgan edi

9

. 

 

Yoshlarimiz  oldiga  qo‘yilgan  talablarga  e‘tibor  berilsa  va  shu  ketma  – 

ketlikdagi ta‘lim – tarbiya olib borilsa, muhtaram Prezidentimiz I.A.Karimov orzu 

qiliganidek,  ―Barkamol    avlod  –  O‘zbekiston  taraqqiyotining  poydevori‖  degan 

shior amalga oshirilmoqda. Bu orzuni amalga oshirishda ―Dastlab barkamol avlod 

orzusini‖, ya‘ni maqsadini quyidagicha ifodalab olamiz: Kadrlar tayyorlash milliy 

dasturi, barkamol avlodni tayyorlashning qonuniy davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan 

xujjatdir.  Bunda  birinchidan,  milliy  dasturni  to‘liq  bajarishga  erishi,  ikkinchidan 

butun  xalqni  mazkur  savobli  ishga  jalb  etish  istagini  uyg‘onishiga  erishish 

barchamizning  orzuimizdir.  Yoshlarning  barkamol  darajada  tarbiyalash  uchun 

milliy  istiqlol  g‘oyalari  bilab  ularni  yaqindan  tanishtirish,  ya‘ni  ularning  qalbiga, 

avvalo, milliy ong, milliy g‘urur, milliy mafkura tushunchalarini shakllantirish  

orqali ularni vaqtini bo‘sh qoldirmaslik, ularni ijtimoiy foydali ishlarga jalb qilish 

lozim.  Yoshlar  bilan  shunday  usullarda  shug‘ullanish  natijasida,  talabalarni  bu 

ishlarga jalb qilish orqali tashqi salbiy ta‘sirlardan saqlab qolish imkoniyati paydo 

bo‘ladi.  

Shuning  bilan  birga  ―Mahalla‖,  ―Kamolot‖,  ―Sog‘lom  avlod  uchun‖, 

‖Nuroniy‖,  ‖Ulug‘bek‖,  ‖Umid‖,  ‖Ustoz  jamg‘armalarining  ta‘lim  ta‘rbiya 

sohasidagi, ishlari o‘sib kelayotgan avlotni ilmiy salohiyatli, jismonan sog‘lom va 

ma‘naviy jihatdan barkamol qilib tarbiyalashga qo‘shayotgan hissalari ham bugun 

mamlakatimiz umum ommasiga ma‘lum va mashxurdir. 

 

O‘zbekistonda  yosh  avlodni  musiqa  –  ashulla  san‘ati  vositalari  orqali 

tarbiyalash  bo‘yicha  katta  muvafaqqiyatlarga  erishildi.  Ammo  manashu  muhum 

pedagogik jarayonda qator kamchiliklar va hal etilmagan masalalar ham bor.  

Estetik  tarbiya  tuzilishining  maqsadi    estetik  tarbiya  uchun  umumiy 

harakterga ega bo‘lish, estetik barkamol shaxsni shakllantirishdir. Uning vazifalari: 

musiqaga muhabbat hissini uni tinglash va idrok etish, musiqiy did va ehtiyojlarni, 

                                              

9

 

Karimov I. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori.-T.: ―Sharq‖ nashriyot - matbaa konserni. 1997 y.

 

---

 

chinakam 

musiqa 

boyligi 

bilan 

sohta 

musiqani 

farqlash 

iqtidorini 

shakllantirishdan,  musiqa  hayotiga  ijtiyoq  va  unga  ijodiy  yo‘sinda  qo‘shilish 

ko‘nikmasini  tartib  toptirishdan,  jamiyatimiz  ahloqiga  xos  yuksak  ahloqiy 

fazilatlarni  tarbiyalashdan,  go‘zallik  yaratishga,  go‘zallik  qonunlari  bilan 

yashashga  va  kishilar  bilan  o‘zaro  munosabatda  bo‘lishiga  havas  uyg‘tishdan 

iboratdir. 

Musiqa  va  ashulla  san‘ati  vositalari  orqali  estetik  tarbiyalashning 

muvafaqqiyatli  ko‘proq  estetik  tarbiya  tuzilishining  mazmuni  bilan  belgilanadi. 

Tizimning  mazmuni  deganda  faqat  musiqa  –  ashulla  asallarining  mazmuni 

emotsional  quyi,  va  g‘oyaviy  badiiy  mazmunini  emas,  balki  ularning  pedagogik, 

tarbiyaviy  ta‘siri  ostida  barkamol  avlodni  tarbiyaviy  yetuk  shaxs  qilib 

tarbiyalashdir.  Bunday  masala  hozirgi  kunda  eng  dolzarb  muammolardan  biri 

hisoblanadi.  Zero,  musiqani  bilmoq,  uni  to‘g‘ri  anglab  yetmoq  bu  juda  mushkul 

masala.  Buni  zamirida  biz  musiqa  pedagoklarining  zimmasiga  og‘ir  vazifa 

yuklatilgan.