I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat

Jismning inertligi qancha katta bo‘lsa, uning tinch yoki to‘g‘ri 
chiziqli tekis harakat holatini  o‘zgartirish shuncha qiyin kechadi.
Massa
Barcha jismlar inertlik xossasiga egadir. Tajribalardan ko‘rinadiki, bitta 
jism o‘rniga shunday kattalikdagi ikkita jism bir-biriga yopishtirib qo‘yilsa, 
bir xil kattalikdagi kuch ta’sirida ularning olgan tezlanishlari ikki mar-
ta kamayadi. Bir xil hajmdagi turli moddalardan tayyorlangan jismlar bir 
xil kuch ta’sirida turlicha tezlanish oladi, ya’ni inertligi turlicha miqdorda 
bo‘ladi. Demak, har bir jism inertligini jism ma’lum kuch ta’sirida olgan 
tezlanishini mexanik usulda o‘lchash yo‘li bilan topish mumkin. 
Yuqoridagi misollardan ko‘rinadiki, turli jismlarning inertligi turlicha 
miqdorda bo‘ladi. Har bir jismning inertligi shu jismning o‘zigagina xos 
kattalikdir. Jismlarning inertligini taqqoslash uchun maxsus kattalik – massa 
qabul qilingan.