I bob. Darslik va o’quv adabiyotlarida anorganik birikmalar eng muhim siniflarining yoritilishi 5

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash. (7 daqiqa)
Darslik 110-sahifasidagi 2-mashq guruhlarga beriladi: quyidagi o’zgarishlarni amalga oshirish uchun zarur bo’lgan reaksiya tenglamalarini yozing.
1-guruh. Cu CuO
2-guruh. (CuOH)₂CO₃ CuO
3-guruh. Cu(OH)₂ CuO
Qaysi guruh tez va to’g’ri bajarishiga qarab, guruhlar baholanadi va guruhlarning jami ballari e’lon qilinib, o’quvchilar baholari qo’yiladi.
VI. Xulosa. (2 daqiqa)
Ekranda namoyish bo’ladi.
a) Oksidlarning olinishi.
1. oksidlar oddiy va murakkab moddalarning yonish reaksiyasi natijasida olinadi. 2Mg+O₂=2MgO
CH₄+2O₂=CO₂ +H₂O
2. Murakkab moddalarni parchalab oksid olinadi.
Cu(OH)₂=CuO + H₂O
3. Ba’zi bir boshqa reaksiyalar natijasida ham oksidlar olish mumkin: Na₂CO₃+SiO₂=Na₂SiO₃+CO₂
b) Kimyoviy xossalari.
1. Ishqoriy va ishqoriy-yer metallarining oksidlari suv bilan ta’sirlashadi. Na₂O+H₂O=2NaOH
CaO+H₂O=Ca(OH)₂
2. Ba’zi metallmas oksidlari suv bilan ta’sirlashib, kislota hosil qiladi. SO₂+H₂O=H₂SO₄
3. Metall oksidlari kislotalar bilan ta’sirlashib, tuz va suv hosil qiladi. CaO+2HCl=CaCl₂+H₂O
4. Metallmas oksidlari bilan metallar oksidlari reaksiyaga kirishib, tuz hosil qiladi. MgO+SO₂=MgSO₃
5. Metallmas oksidlari asoslar bilan reaksiyga kirishadi.
SO₂+2NaOH=Na₂SO₃+H₂O
VII. Uyga vazifa. (1,5 daqiqa)
Darslikda 42-paragrafni o’qish. 110-sahifadagi savol va topshiriqlar. 16 g mis (II)-oksid normal sharoitda o’lchanga qancha hajm vodorod bilan reaksiyaga kirishadi. Bunda necha gr mis hosil bo’ladi?