I bob. Boshlang’ich sinf matematika darslarida o’quvchilarni mantiqiy fikrlashini rivojlantirish

3-masala
. Mahmudning bo`yi Zokirdan baland, Ikromdan esa past. Bolalardan qay birining 
bo`yi eng baland ekanini aniqlang?
Yechish. Dastlab, masala modelini quramiz. Bu holda to`g`ri chiziq “bo`y chizig`i” 
vazifasini o`taydi. Shuning uchun o`quvchilar bilan bolalarni to`g`ri chiziqda ularning bosh 
harflari ko`rsatilgan nuqtalar bilan, hamda ularning bo`yi pastrog`ini to`g`ri chiziqda 
chaproqda, bo`yi balandrog`ini esa o`ngroqda belgilashga kelishib olamiz. So`ngra tartib 
bilan masalaning har bir shartni to`g`ri chiziqda belgilaymiz:

---

- Mahmudning bo`yi Zokirdan baland, demak M nuqta Z nuqtadan o`ngda joylashadi;
M . I . Z.
Masmudning bo`yi Ikromdan past bo`lsa, u holda Ikromning bo`yi Mahmuddan baland 
bo`ladi, demak, 
I 
nuqta M nuqtadan o`ngda joylashadi. To`g`ri chiziqda nuqtalarning 
joylashishidan bolalarning bo`yi eng balandi- Ikrom ekanligini aniqlaymiz. 6

---

4-masala
. Dilshod, Baxrom, Mo`ydin va Sobir sport zali oldida uchrashishga kelishishdi. 
Agar Sobir Dilshoddan oldin kelgan bo`lib, lekin birinchi bo`lib kelmagan bo`lsa, Baxrom 
esa eng keyin kelgan bo`lsa, bolalar uchrash ish joyiga qanday ketma-ketlikda kelganligini 
aniqlang. Yechish. Masala modelini quramiz. Bu holda to`g`ri chiziq “vaqt chizig`i” 
vazifasini o`taydi. Bolalarni to`g`ri chiziqda ularning bosh harflari ko`rsatilgan nuqtalar 
bilan, hamda ularning oldin kelganlarini to`g`ri chiziqda chaproqda, keyin kelganlarini esa 
o`ngroqda belgilashga kelishib olamiz. So`ngra tartib bilan har bir shartni to`g`ri chiziqda 
belgilaymiz. To`g`ri chiziqda nuqtalarning joylashishidan bolalar quyidagi: Laziz, 
Mahmud, Zokir, Vali, Salim ketma-ketligida mehmondorchilikka kelishganligini 
aniqlaymiz.