Natijalarni NetLogo dasturida vizuallashtirish
NetLogo tabiiy va ijtimoiy hodisalarni simulyatsiya qilish uchun dasturlashtirilgan modellash muhiti hisoblanadi. Uri Uilenskiy tomonidan yaratilgan va shu kundan buyon uzluksiz rivojlanishda davom etmoqda.
NetLogo, vaqt o'tishi bilan rivojlanayotgan murakkab tizimlarni moslash uchun juda mos keladi. Modelerlar mustaqil ravishda ishlaydigan yuzlab yoki minglab "agentlar" haqida ko'rsatmalar berishi mumkin. Bu esa, makro-darajadagi naqshlar orasidagi bog'liqlik o'rganish bilan bog'liq bo'lgan shaxslarning mikro-darajadagi xatti-harakati va ularning o'zaro ta'siri bilan ta'minlaydi.
NetLogo talabalarga turli vaziyatlarda o'z xatti-harakatlarini o'rganish, simulyatsiya qilish imkonini beradi. Shuningdek, talabalar, o'qituvchilar va o'quv dasturlari ishlab chiqaruvchilarga o'zlarining modeli yaratishga imkon yaratdi. NetLogo talabalar va o'qituvchilar uchun yetarli sodda, ammo ko'p sohalarda tadqiqotchilar uchun kuchli vosita bo'lib xizmat qilish uchun etarlicha rivojlangan.
NetLogo keng qamrovli hujjat va qo'llanmalar mavjud. U Modellar Kutubxonasi bilan birgalikda ishlatiladi va o'zgartirilishi mumkin bo'lgan oldindan yozib olingan simulyatsiya to'plamidir. Ushbu simulyatsiyalar tarkibiga tabiiy va ijtimoiy fanlarni, shu jumladan biologiya va tibbiyot, fizika va kimyo, matematika va informatika, iqtisod va ijtimoiy psixologiya kiradi. NetLogo dasturidan foydalanib, bir necha modelga asoslangan tadqiqot dasturlari mavjud va ular ko'proq ishlab chiqilmoqda.
NetLogo - StarLogo va StarLogo kabi ko'plab modellash tillarining keyingi avlodi. NetLogo Java virtual mashinasida ishlaydi, shuning uchun barcha asosiy platformalarda (Mac, Windows, Linux, va boshqalar) ishlaydi. U stol ilovasi sifatida ishlaydi. Buyruqning ishlashi ham qo'llab-quvvatlanadi.
3.3.1-rasm. Tekshirish jarayoni
Ushbu model tarmoq orqali virusning tarqalishini namoyish etadi. Modeli biroz mavhum bo'lsa-da, har bir tugun kompyuterni ifodalaydi va biz ushbu tarmoq orqali kompyuter virusini rivojlanishini modellashtiramiz. Har bir tugun uch holatdan birida bo'lishi mumkin: himoyalanmagan, zararlangan,chidamli.
Tarmoqda kompyuterlarni zararlanishini modellashtirish maqsadida NetLogo dasturida maxsus yaratilgan viziuallashtirish imkoniyatidan foydalaniladi. Unda tarmoqdagi kompyuterlar sonini zararlangan kompyuterlarni va ularni zararini bartaraf etish uchun bardoshliligini oshirish yoki ko’paytirish imkoniyati mavjud. Shulardan foydalangan holda bitta tarmoqdagi kompyuterlarni zararlanish ko’rsatkichini tahlill qilish natijasida quyidagi ko’rsatkichlar olingan:
- tarmoqdagi 3ta kompyuter virusdan zararlanganligi aniqlandi;
- tarmoqdagi zararlangan kompyuterlarni davolash uchun 383soniya vaqt sarflandi;
- tarmoqdagi kompyuterlarning zararlanish ko’rsatkichi 12%ni tashkil qiladi.
3.3.2-rasm. Yakuniy natijalar
NetLogo dasturi tarmoqdagi kompyuterlarni zararlanishini modellashtirishdan tashqari uni davolashni ham modellashtiradi va uni real vaqtda statistikasini ham ko’rsatib boradi (3.3.2-rasm).
3.3.3-rasm. Tarmoq holati statistikasi
Do'stlaringiz bilan baham: |