I-бўлим. Бухгалтерия ҳисоби асослари 1-мавзу. Бухгалтерия ҳисоби, унинг моҳияти ва турлари

 
6.3 Иш ҳақи ва бошқа тўловлар бўйича ходимлар билан ҳисоблашишлар ҳисоби 
Меҳнатга ҳақ тўлаш муддатлари жамоа шартномаси ёки бошқа локал норматив ҳужжатда 
белгиланади ва ҳар ярим ойда бир мартадан кам бўлиши мумкин эмас. Ходимларнинг айрим 
тоифалари учун алоҳида ҳолларда Ўзбекистон Республикаси ҳукумати томонидан иш ҳақи 
тўлашнинг бошқа муддатлари белгилаб қўйилиши мумкин. 
Ҳақ тўланадиган кун дам олиш куни ёки байрам кунига тўғри келиб қолса, меҳнат ҳақи 
шу кун арафасида тўланади. (ЎзР МК, 161-м.) Бўнак окладнинг 50 фоизигача, солиқларни 
айириб ташлаб берилади. Ишчи ва хизматчилар билан ҳисоблашишлар учун корхона 
бухгалтериясида асосий регистр бўлиб, ҳисоблаш ведомости ҳисобланади. У корхона 
цехлари ва бўлимларида тузилиб, қуйидаги кўрсаткичларни ўз ичига олади: тўлов турлари 
бўйича ҳисобланади, 6710 ”Меҳнат ҳақи бўйича ходимлар билан ҳисоблашишлар” счёти 
кредит обороти; иш ҳақидан ушлаб қолинди-6710 ”Меҳнат ҳақи бўйича ходимлар билан 
ҳисоблашишлар” счёти дебет обороти. Фарқ қўлга бериладиган суммани ташкил қилади. 
Ҳисоблаш ведомостидаги охирги кўрсатгич иш ҳақи бериш учун тўлов ведомостига 
кўчирилади. Ведомостнинг титул варағига корхона раҳбари рухсат имзосини қўяди. Иш ҳақи 
уч иш куни ичида тўлаши керак. Ходимлар ўз вақтида олинмаган иш ҳақилари 
депонентлаштирилади, яъни кейинги иш ҳақи тарқатилгунча қолдирилади. Кассир 
ходимнинг фамилияси тўғрисидаги “Имзо”устунида штамп қўяди ёки қўлда 
”Депонентланган” деб ёзиб қўяди. Кун охирида кассир тўлов ведомостининг титул варағида 
ҳақиқатда тўланган суммаларни ва депонентланган суммаларни ёзиб, имзо қўяди ва 
ведомостни бухгалтерга топширади. Ходимларнинг депонентланган иш ҳақи суммасига 
касса чиқим ордери тузилади. Бу кассадаги пул маблағларини ўчиришга асос бўлади. 
6710 счёти бўйича асосий ўтказмалар 
N 
Хўжалик операциялари мазмуни 
Счетлар 
корреспонденцияси 
Дебет
Кредит 
1 
Иш ҳақи ҳисобланди, капитал қўйилмалар соҳасида банд бўлган ходимларга 
0810-0890 
6710 
2 
Иш ҳақи ҳисобланди, товар-моддий қийматликларни тайёрлаш ва сотиб олиш 
операциялари бўйича 
1010-1120 
2910-2990 
6710 
3 
Иш ҳақи ҳисобланди, товар-моддий қийматликларни тайёрлаш ва сотиб олиш 
операциялари бўйича (1510 счётидан фойдаланган ҳолда) 
1510 
6710 
4 
Иш ҳақи ҳисобланди, асосий, ёрдамчи ишлаб чиқариш, умум ишлаб чиқариш 
цехдаги ишчиларга; хизмат кўрсатувчи хўжалик бракларини тўғрилаш учун 
2010, 2310, 
2510, 2610, 
2710 
6710 
5 
Иш ҳақи ҳисобланди, маҳсулот сотиш, маъмурий ва бошқа операциялар бўйича 
банд бўлган ходимларга 
9410-9430 
6710 
6 
Иш ҳақи ҳисобланди, келгуси давр харажатларига ёзилади (мавсумий тармоқлар 
ва бошқалар) 
3190 
6710 
7 
Асосий воситалар чиқиб кетишга боғлиқ операциялар бўйича иш ҳақи 
ҳисобланди 
9210 
6710 
8 
Кассага ортиқча тўланган суммалар қайтарилди (иш ҳақи ва бошқалар) 
5010 
6710 
9 
Иш ҳақи ҳисобланди, табиий офат ва ёнғин оқибатларини тугатишда иштирок 
этган ишчиларга 
9720 
6710 
10 Ходимларга бир марталик мукофот ҳисобланди 
9430 
6710 
11 Корхона ходимлардан маҳсулот, иш ва хизматлар нархи ушлаб қолинди 
6710 
4790 
12 Ходимларга ҳисобланган (иш ҳақи, мукофот ва бошқалар) суммалар кассадан 
берилди 
6710 
5010 

---

86 
13 Ҳисобдор шахслардан қайтарилмаган бўнаклар ушланди 
6710 
4220-4290 
14 Акция обунаси бўйича мажбуриятлар қопланди 
6710 
4610 
15 Кредитга сотиб олинган товарлар учун ҳисоб-китоблар бўйича навбатдаги 
тўловлар ишчилардан ушлаб қолинди 
6710 
4710 
16 Айбдор ишчиларнинг меҳнат ҳақи суммасидан етказилган моддий зарарлар 
суммаси ушлаб қолинди 
6710 
4730