I – mavzu. Sоtsiоlоgiya fаn sifatida rеjа


Fundamental sotsiologiyaning maqsadi



Download 1,17 Mb.
bet24/159
Sana05.06.2022
Hajmi1,17 Mb.
#638988
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   159
Bog'liq
Sotsiologiya M.matni 2014

Fundamental sotsiologiyaning maqsadi — bu sotsial olamning to‘liq tasvirini yaratashdir va bu sotsial olamning taraqqiyot manbai va shakllarini aniqlashdir. Ilk bor fundamental nazariyalar tabiiy fanlar taraqqiyotiga tayangan, ayniqsa biologiya va fizikaga. Sotsiologiya fanining asoschilari huddi shu fanlarning eksperimental va empirik negizga o‘hshagan negiz asosida yangi sotsial fanni yaratishmokchi bo‘ldilar. XIX asrning ikkinchi yarmidagi yo‘nalishlar —pozitivizm, naturalizm va psixologizm sotsial hayotning doimiy harakatlanuvchi mexanizmini kashf etish, sotsiologiyada empirik metodni yaratish uchun o‘z kuch-g‘ayratlarini birlashtiradilar.
Buning natijasida ular tabiiy fanlarning tushunchalarini, umumilmiy metod va yunalishlarini qullaydilar. Ammo XX asrning boshlarida sotsiologiya tabiiy fanlar tizimidan ajralib chiqa boshlaydi.
Sotsial voqelikning pozitivistik ruhidagi kurinishi urniga struktur-funktsional, empirik kurinishlari xuddi. Bu yunalishlar sotsiologiyaning uz asosini, mustaqilligini izlashga katta ta'sir kursatdi. Ammo empirizm nafaqat fundamental nazariya ahamiyatini, balki nazariyani o‘zini ham butkul inkor qila boshladi. Buning natijasida esa sotsiologiya o‘zining yahlitligini yo‘qota boshlab, ijtimoiy hayotning har hil yunalishlarini alohida-alohida tahlil qiladigan fanga aylana boshladi. Lekin XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab sotsiologiya uzining umumnazariy muammolariga qaytishni boshladi, shuningdek metodologik tadqiqotlarning ahamiyati ko`p osha boshladi. Bu jarayonlar esa sotsiologlarni filosofiyaga qayta murojaat qilishga majbur qildi. Buning natijasida esa ekzestentsial, fenomenologik yunalishlar paydo buldilar. Ular esa sotsiologiyaning asosini, yangi metanazariyasini yaratishga harakat qila boshladilar hozirda bu tendentsiya kuchayyapti. Sh. Shtompkaning fikricha sotsiologlar yana eski bo‘lmagan topishmoqni: Jamiyat nima uzi ? - topish bilan ovoralar.
80-yillarning «Katta nazariyasi»ning yangi to‘lqinlarining effekti sifatida falsafa va sotsiologiyaning yangi munosabatlar deb tushunish mumkin. Nafaqat sotsiologiya falsafaning ta'siri ostidadir, balki falsafaning uzi ham sotsiologiyaning aktiv ta'siri doirasidir.
Fundamental sotsiologiya rivojining ikkinchi muhim tushunchasi bu sotsial jarayonlarning markaziy omili sifatida sub'ektga murojaat qilish bilan belgilanadi.

Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   159




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish