I – mavzu. Sоtsiоlоgiya fаn sifatida rеjа



Download 1,17 Mb.
bet2/159
Sana05.06.2022
Hajmi1,17 Mb.
#638988
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   159
Bog'liq
Sotsiologiya M.matni 2014

Aflotun (er.av 427–347). Uning falsafiy qarashlari «Bazm», «Teetet», «Fedon» nomli dialoglarida, siyosiy qarashlari esa «Davlat», «Qonunlar» nomli asarlarida bayon etilgan.Tarixiy manbalarda keltirilishicha, alloma o`zidan keyin 35 dan ortiq dialog tarizda yozilgan asarlar qoldirgan. Dialogda “insoh farovonligi” sharti sifatida quyidagilar keltiriladi:
1) goyalarning abadiy tabiyatda ishtirok etishi;
2) goyalarni haqiqatga aylantirish;
3) ongning mavjudligi bilimga ega bo`lish;
4) ba`zi sof hissiy lazzat turlaridan, masalan, kuyning sof ohanglari yoki rasmdagi gullarning lazzatidan barhamand bo’lish.
Uning g`oyalar” to`g`risidagi asosiy fikri shulardan iborat.1
Aflotun fikricha, olamda «g’oyalar dunyosi» birlamchi bo’lib, moddiy dunyo esa uning mahsuli, soyasidir2. «G’oyalar dunyosi» zamon va makonga bog’liq bo’lmay, u mangu harakatsiz va o’zgarmas, haqiqiy dunyodir. «G’oyalar dunyosi»da eng oliy g’oya – yaxshilik va baxt g’oyasi – xudodir. Boshqa g’oyalarning hammasi u bilan bog’liq.
3. Arastu (er.av. 384–322). Uning «Metafizika» (yoki «Birinchi falsafa»), «Fizika», «Jon to’g’risida», «Analitika», «Kategoriyalar», «Siyosat to’g’risida», «Ritorika», «Etika» kabi asarlari bilan sotsiologik an`analar rivojiga katta hissa qo’shdi. Uning ta`limoticha, jamiyatning qul va qul egalariga bo’linishi, quldorlarning hukmronligi va qullarning qulligi tabiiy holatdir. Axloqiy fazilatlar faqat erkin kishilarga, qul egalariga xosdir. U xalqni 2 yo’l bilan: qo’rquv urug’ini sochib hamda mehr-muhabbat qozonib boshqarish mumkin deydi.
Platon va Aristoteldan keyin T. Gobbs, J. Lokk, J. Mil, G. Leybnits, T. Kampanella, B. Paskal`, Sh. Montesk`e, J.J. Russo, F. Gizo, B. Konstan, M. Veber va boshqalar jamiyat va davlatni boshqarishdagi parlamentarizm muammolariga o’z munosabatlarini bildirganlar»3. Yangi davrning mashhur mutafakkiri «J. Lokk o’z davridayoq fuqarolik jamiyatining xavfsizligi va uni muhofaza qilish institutlari genezisi xaqida fikr yuritar ekan, xalq qonun chiqaruvchi hokimiyat senat, parlament deb yoki boshqa nomda atash mumkin bo’lgan mushtarak organ qo’liga berilmaguncha na xavfsizlikka, na xotirjamlikka ega bo’lmagan, na fuqarolik jamiyatida yashayapman deb his eta olmagan»4 deb yozgan edi.

Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   159




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish