I – kimyodan asosiy tushunchalar

Sublimatlanish –moddalarni qattiq holatdan suyuqlanmasdan gaz holatga o’tish hodisasi. M;yod,naftalin,quruq muz – CO₂

Allotropiya hodisasi – bir element turli xil oddiy moddalar ko’rinishida bo’lishi.
M; O - 3 ta atomar – O, molekulyar – O₂, ozon – O₃
C – olmos, grafit, karbin, fullerin.
P – oq,qora, qizil, binafsha fosforlar
S – rombik, monoklinik, plastik, amorf
Sn – oq,kulrang
Bundan tashqari;Te,As,Sb,Pu,Fe va h.k
Allotropiya hodisasiga sabab 2 ta.
1) Molekuladagi atomlar sonini turlicha bo’lishi.
2) Kristal panjarasi turlicha bo’lishi.
Oltingugurt allotropiyasiga sabab temperatura.
Kimyoviy hodisa – modda tarkibini o’zgarishi bilan boradigan jarayonlar kimyoviy hodisa deyiladi;
MISOL:temirni zanglashi,mis simini havoda qorayishi
Fizik hodisa – modda tarkibi o’zgarmasdan boradigan jarayonlar;
MISOL:suvni muzlashi,yog’ni sovuqda qoishi,muzni suvga aylanishi.
Izotop – yadro zaryadlari bir xil,atom massalari turlicha bo’lgan atomlar turi
MISOL:¹⁶O,¹⁷O,¹⁸O yoki ¹H,²D,³T
Izobar – atom massalari bir xil,yadro zaryadlari turlicha bo’lgan atomlar turi.
MISOL:⁴⁰Ar,⁴⁰K,⁴⁰Ca yoki ²⁸Al,²⁸Si
Izoton – neytronlar soni bir xil,atom massa va yadro zaryadlari turlicha bo’lgan moddalar .
MISOL:Al (27-13=14) Si(28-14=14) yoki Mg(24-12=12) Na(23-11=12)
Izoelektron – elektronlar soni bir xil bo’lgan moddalar.
MISOL: A) NH₃=10e B) CH₄=10e C) H₂O=10e
II.Kimyoning asosiy qonunlari.
Massalar saqlanish qonuni (1748-yil Lomonosov) – reaksiyaga kirishayotgan moddalar massasi reaksiyadan so’ng hosil bo’lgan moddalar massasiga hamma vaqt teng bo’ladi.massalar saqlanish qonuniga yadroviy reaksiyalar amal qilmaydi.