Huzuridagi davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi

b) Konstitutsiya sabog„i 

 

O„zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining o„ziga xos xususiyatlari nimalardan 

iborat? 

Birinchidan,

  shuni  ta‟kidlash  joizki,  ushbu  hujjatda  huquqiy  va  siyosiy 

tafakkurning  eng  yuksak  yutuqlarini,  hozirgi  zamon  konstitutsiyaviylik  ilmini 

mujassam etgani, o„zbek xalqi madaniyati va milliy an‟analarining chuqur ildizlariga 

suyanilganligi ham Konstitutsiyaning o„ziga xos muhim xususiyatidir. 

Ikkinchidan,

  ushbu  hujjat,  O„zbekiston  Respublikasidagi  avvalgi  ijtimoiy-

iqtisodiy,  davlat  siyosiy  tizimini  amalda  boshqa  tizimga  aylanganini,  tubdan 

yangilanish  ro„y  berganini  konstitutsiyaviy  rasmiylashtirish  lozim  edi.  Masalan 

«sotsialistik» o„tmishdan, ayni vaqtda sovet namunasidagi tizimdan ham voz kechgan 

holda ijtimoiy ong «davlatlashib ketgan umumxalq mulkchiligini» ijtimoiy taraqqiyo-

---

 

70 

tiga  to„g„anoq  sifatida  inkor  etib,  xususiy  mulkni,  iqtisodiy  erkinlik  va  yakka 

tartibdagi tadbirkorlarni tan oldi. Yangi Konstitutsiya mohiyatining o„ziga xos tomoni 

ana  shu  omillar  bilan  belgilanadi.  Demak,  O„zbekiston  Respublikasining  Konsti-

tutsiyasi  mazmunan  yangi,  prinsipal  siyosiy  hujjatdir.  Unda    ijtimoiy-siyosiy 

xususiyati,  uni  rivojlantirishning  asosiy  g„oyalari,  respublika  ichki  va  tashqi 

siyosatining eng muhim yo„nalishlari belgilab berildi. Konstitutsiya jahonning siyosiy 

xaritasida  yangi  suveren  davlat  –  O„zbekiston  Respublikasi  paydo  bo„lganligini 

qonuniy tasdiqlab berdi. 

O„zbekiston  Respublikasining  Konstitutsiyasi  yuridik  hujjat.  Uning  qoidalari 

hamisha  hukmronlik,  birinchilik,  ta‟sis  kuchiga  egadir.  Boshqa  qonunlarning 

hammasi  u  yoki  bu  tarzda  Konstitutsiyaviy  me‟yorlar  asosida  yaratiladi,  uni 

rivojlantiradi va ro„yobga chiqaradi. Uning asosida normativ-huquqiy hujjatlar ishlab 

chiqiladi. 

O„zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasi  qudratli  axloqiy  kuchga  egadir.  Unda 

avvalo  insonparvarlik,  adolat  g„oyalari  mustahkamlab  berilgan.  Konstitutsiyaning 

«insonga  qaratilganligi»  xususiyatini  alohida  ajratib  ko„rsatish  lozim.  Konstitutsiya 

maqsadining  cho„qqisida  inson,  fuqaro,  uning  huquqlari  va  qonuniy  manfaatlari 

turadi.