Huquqshunoslik

Tabiatni huquqiy muhofaza qilish asoslari

Tabiiy boyliklarni saqlash va ulardan oqilona foy- dalanish, ularni muhofaza qilish sohasidagi muno- sabatlar O‘zbekiston Respublikasining «Tabiatni muho-

VIII b o b. Tabiatni muhofaza qilish

143

faza qilish to‘g‘risida»gi, «Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida»gi Qonunlarga, yer, suv, o‘rmon to‘g‘risidagi, yerosti boyliklari to‘g‘risidagi, hayvonot va o‘simlik dunyosini muhofaza qilish va un- dan foydalanish to‘g‘risidagi, atmosfera havosini muho- faza qilish to‘g‘risidagi va atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish qonunlari va boshqa qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi. Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonun tabiiy muhit sharoitlarini saqlashning, tabiiy resurslardan oqilona foydalanishning huquqiy, iqtisodiy va tashkiliy asoslarini belgilab beradi. Qonunning maqsadi — inson va tabiat o‘rtasidagi munosabatlar uyg‘un muvozanatda rivojlanishini, ekologiya tizimlarini, tabiat majmualarini va ayrim obyektlar muhofaza qilinishini ta’minlashdan, fuqarolarning qulay atrof-muhitga ega bo‘lishi huquqini kafolatlashdan iboratdir.

Alohida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining va- zifasi noyob tabiiy majmualarni, tabiat yodgorliklarini, o‘simliklar va hayvonlarning irsiy fondini saqlab qolish- dan, tabiiy jarayonlarni o‘rganishdan hamda tabiiy muhitni kuzatish va tadqiq etish majmuida aholini ekologiya bobida tarbiyalashdan, tabiatni muhofaza qi- lish ahamiyatiga molik hududlardan xo‘jalik maqsadida foydalanishni cheklashdan iboratdir. Yerosti boyliklari to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining vazi- fasi xalq xo‘jaligining mineral xomashyoga bo‘lgan ta- lablari va boshqa ehtiyojlari qondirilmog‘i uchun yerosti boyliklaridan oqilona, kompleks ravishda foydalanish, yerosti boyliklarini qo‘riqlash, yerosti boyliklaridan foy- dalanish chog‘idagi ishlar xavf-xatarsiz bo‘lishini ta’min- lash maqsadida konchilik munosabatlarini tartibga solishdan, shuningdek, korxonalar, tashkilotlar, muas- sasalar hamda fuqarolarning haq-huquqlarini muhofaza etish va shu sohadagi qonunchilikni mustahkamlashdan iboratdir.

¹⁴⁴ Huquqshunoslik