Huquqshunoslik

Davlat tuzilish shakliga ko‘ra unitar, federativ, kon- federativ bo‘lishi mumkin.

Federatsiya — birlashgan, ittifoq ma’nosini bildiradi. Federativ davlat esa bir necha siyosiy-huquqiy mustaqil- likga ega davlat tuzilmalaridan tashkil topgan murakkab davlat hisoblanadi.

Unitar so‘zi yakka degan ma’noni bildirib, davlat tuzumida oddiy viloyat, shahar, tuman va h.k. bo‘lin- malariga ega bo‘ladi. Bu bo‘linmalar suveren huquqqa ega emas.

Unitar davlatning federativ davlatdan farqi unda yak- ka Konstitutsiya, yagona Oliy davlat organi va h.k. mavjudligidir.

Konfederatsiyaga kiruvchi davlatlar to‘liq suvereni- tetdan foydalanadilar. Konfederatsiyaga birlashgan dav- latlar faoliyatlarida siyosiy, iqtisodiy, harbiy masalalarni hal qilishni maqsad qilib qo‘yadi. Konfederatsiya su- byektlari to‘la suverenitetga ega bo‘ladilar. Ular o‘z davlat organlariga, fuqaroligiga, hududiga, Konstitutsiya va qo- nunchilik jarayoniga, o‘zining budjetiga, o‘z hududida to‘la hukmronlikni amalga oshirish huquqiga ega. Konfederatsiya subyektlari xohlagan paytlarida birlash- madan chiqish huquqiga ega.

Konfederatsiya birlashmasiga 1781—1787-yillar AQSHni, 1815—1845-yillar Shveysariyani, 1955—1961- yillar BAA davlatlarini, 1980-yillar Gambiya va Sinegal davlatlarini misol qilib keltirish mumkin.

Siyosiy rejim deganda davlat hokimiyatini amalga oshirish usuli tushuniladi.

Avtoritar va demokratik rejimlar davlatning mohiyati namoyon bo‘lishining asosiy shakllaridir.