Hunarning afzalligi va oliy tabiatli bo„lish haqida

HUNARNING AFZALLIGI VA OLIY TABIATLI BO„LISH HAQIDA

Ey farzand, ogoh bo’lkim, hunarsiz kishi hamma vaqt foydasiz bo’lur va hech kimga foydasi tegmaydi.

Agar kishi asil bo’lsa-yu, hunari bo’lmasa, xalqning izzat va hurmatidan mahrum bo’ladi. Agar tabiating har qancha asil bo’lsa ham, unga mag’rur bo’lmagil, chunki tan go’zalligi hunar bezagi bilan ziynatlanmasa, hech narsaga arzimaydi. Masalan, debdurlarkim, ulug’lik aql va bilim bilandir, nasl-nasab bilan emas. Agar kishi nasl-nasabli bo’lsa-yu, hunar ziynati bo’lmasa, u kishi hech kimning suhbatiga munosib bo’lmaydi. Bilgilkim, hamma hunardan so’z hunari yaxshi. Birov sendan bir narsani so’ramasa, javob bermagil, behuda so’zdan saqlan, biror narsani so’rasalar, to’g’risini aytgil. Ey farzand, yaxshilik qil va qilgan yaxshiligingdan hargiz pushaymon bo’lma. Bir kishiga yaxshilik qilsang, u kishi bundan qanchalik xursand bo’lgan bo’lsa, sening ko’nglingga ham undan ko’proq shodlik va xurramlik yetishadi. Sen bir kishiga yomonlik qilsang, senga ham yomonlik keladi. Demak, yaxshilik va yomonlikning mukofoti albatta bo’lur.

(“ Qobusnoma”dan, 140 so„z)

YALPIZ Bahorning ajoyib ne’matlaridan biri bo’lgan yalpiz qadimdan beri turli- tuman taomlarga oshko’k sifatida ishlatib kelinadi va bir qancha kasalliklarni davolashda keng foydalaniladi.

Osiyoda dala yalpiz va qalampir yalpizi yovvoyi holda dala-qirlarda, shuningdek suv bo’ylari, zax joylarda o’sadi. Uning madaniylashtirilgan turi xonadonlarda o’stiriladi.

Yalpiz erta bahorda ko’karib, yozda gullaydi, urug’i kuzda pishadi.

Abu Ali ibn Sino ichakni davolashda, og’riq qoldirishda, ishtaha ochishda, ovqatni hazm qilishda, ko’ngil ayniganda, hiqichoqda, asabiylashganda, sariq bo’lgan bemorlarga yalpiz qaynatmasini ichishni tavsiya qilgan.

Xalq tabobatida yalpizning yer ustki qismidan tayyorlangan qaynatma bilan tish og’rig’i, milk yallig’lanishida qo’llanilgan.

Erta bahorda, ilik uzildi paytida, yalpiz, jag’-jag’, ismaloq, ko’k piyoz, beda yig’malaridan somsa tayyorlab, iste’mol qilib turish tanaga darmon beribgina qolmay, bir qator bemorlarni muhofaza ham qiladi.

Yalpiz tarkibidagi shifobaxsh moddalardan ilmiy amaliyotda validol, karvalol kabi bir qator dorilarni tayyorlashda foydalaniladi va yurak-qon tomirlari xastaligida qo’llaniladi.

Yalpiz moyi atir-upa, iroqi sovun, tish yuvish kukuni, konfetlar, tayyorlashda ishlatiladi.

(M. Miryoqubov va b. “O’t- giyohlar va mevalar xosiyati” kitobidan, 150 so„z)