Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

4 -§ .  0 ‘zbekiston  Respublikasining  xalqaro  ekologik  hamkorligi
O 'zb ek isto n   borgan  sari  global  ekologik  m uam m olarning  tazyiqini 
his  etm o qda.  Y U N E S K O   m a’lum otlariga  k o 'ra,  respublikam izda  eng 
katta  hisoblangan  A bram ov  muzligi  yer  kurrasining  isishi  sababli  keyin­
gi  30-yilda  o 'z   hajm ining  18  foizini  y o 'q o td i.  H aroratning  yana  0,5 
darajaga  ko'tarilishi  m uzlikning  yana  17  foizi  erib  ketishiga  va  natijada 
ichim lik  suvi  sifatining  yom onlashishiga  olib  kelishi  m u m k in 1.  Shu  va 
boshqa  ekologik  m uam m olar sabab  O 'zbekiston  xalqaro  ekologik  ham - 
korlikda  ishtirok  etm asligi  m um kin  em as.
M ustaqillik  davrida  O 'zbekiston  quyidagi  xalqaro  konvensiyalarga 
qo'shilgan:
1.  Iqlim   o'zgarishi  bo'yicha  chegaralangan  konvensiya  (1993-y.)
2.  Biologik  rang-baranglik  to'g'risid agi  konvensiya  (1996-y.)
3.  Xavfli  chiqindilarni  chegaradan  olib  o 'tish   va  ulam i  y o'qo tish  
nazorati  b o 'y ich a  Bazel  konvensiyasi  (1996-y.)
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

4.  H u dudlarn ing   c h o ‘lga  aylanishi  b o ‘yicha  konvensiya  (1996-y.)
K onvensiyalar b o 'y ich a  qabul  qilingan  m ajburiyatlarni  am alga oshi­
rish  borasida  faol  ishlar  olib  borilm oqda.  O 'zbekisto nni  B M T   Y evropa 
K onvensiyasiga  a ’zolikka  qabul  qilish  m asalasi  k o 'rib   chiqilm o qd a. 
Keyingi  yillarda,  shuningdek,  atrof-m u h itn i  m uhofaza  etish  va  tab iat- 
dan oqilona foydalanish sohasida o 'z aro  totuvlik va ham korlik to 'g 'risid a 
Turkiya  Respublikasi  (1996-y.)  va  Xitoy  Xalq  Respublikasi  (1997-y.) 
bilan  ikki  to m o n la m a  xalqaro  shartnom alar  im zolandi.  N iderlandiya 
qirolligi,  Vengriya,  Slovakiya  Respublikasi,  Isroil,  Lyuksem burg,  Litva 
kabi  m am lakatlar bilan shartnom alar tayyorlandi.  M D H  doirasida M arka­
ziy  Osiyo  respublikalari  bilan  tabiatni  m uhofaza  etish  sohasida  o 'z a ro  
ham korlik  b o 'y ich a  uch  tom o n lam a  shartnom a,  G ruziya,  Belorusiya, 
U kraina  bilan  ikki  to m o n lam a  sh artn o m alar  im zolandi.  O 'zb ek isto n  
D avlatlararo  ekologik  kengashning  (D E K )  faol  a ’zosidir,  uning  u c h in ­
chi  sessiyasi  1993-yilning  m ay  oyida  T oshkentda  b o 'lib   o 'td i.  M azkur 
sessiyada  D E K   a ’zolari  bo'lm ish   m am lakatlam ing  ekologiya  sohasidagi 
ham korligiga  oid  dolzarb  m asalalar  k o 'rib   chiqildi  va  respublika  to m o ­
nidan  bir  q a to r  shartnom a  va  nizom lam i  im zolash  haqida  q a ro r  qabul 
qilindi.
B irla s h g a n   M illa tla r   T a s h k ilo ti  Y e r  x a rtiy a s in i  ta s d iq la s h n i 
ko'zlam oq da,  u jah o n   m am lakatlari  u chun  m uhim   hujjat  b o 'lib   qolishi 
kutilm oqda.  B arqaror  rivojlanish  b o 'y ich a  O 'zbekisto n  milliy  kom issi- 
yasining tashabbusiga ko'ra,  m azkur xartiyaning birinchi  milliy m uhoka- 
m asi  T o s h k e n td a   o 'tk a z ild i.  X a v f-x ata rsiz,  b a r q a ro r  ta ra q q iy o tn i 
ta ’m inlash  m aqsadida  jam iyat  asos  qoidalarni  joriy  etadi.  C h u n o n ch i, 
ular  ekologik  tizim lar  butunligini  him oyalash  va  tiklash;  atro f-m u h itg a 
yetkazilayotgan ziyonni  qoplash em as balki oldini olish;  qaytarib b o 'lm as 
yoki  jiddiy  zarar  yetkazishi  m um kin  bo'lg an  harakatlarga  chek   qo'yish 
m ajburiyatini  yuklaydi.