Hozirgi davrda tadqiqot uchun qiziqarli mavzulardan biri bo‘lib Internet hisoblanadi, va bunda yordam beradigan texnologiyalardan biri dpi deep Packet Inspection hisoblanadi

Himoya vositalari	Elektr qurilmasining kuchlanishi, kV	Davriy sinovlarni o’tkazish muddatlari
Davriy ko’riklarni o’tkazish muddatlari
Izolyatsiyalovchi shtangalar	110 dan kichik	2 yilda 1 marta	1 yilda 1 marta
Izolyatsiyalovchi ombirlar	1-35 gacha	Shuning o’zi
Shuning o’zi	1 gacha	Shuning o’zi	Shuning o’zi
Izolyatsiyalovchi dastali asboblar	Shuning o’zi	1 yilda 1 marta	Ishlatishdan oldin
Elektr o’tkazmaydigan rezina qo’lqoplar	Shuning o’zi	6 oyda 1 marta	Shuning o’zi
Elektr o’tkazmaydigan rezina botiklar	Istalgan	3 yilda 1 marta	6 oyda 1 marta
Elektr o’tkazmaydigan rezina kalishlar	1 gacha	1 yilda 1 marta	Shuning o’zi
Elektr o’tkazmaydigan rezina poyandozlar	Shuning o’zi	1 yilda 2 marta	1 yilda 1 marta
Shuning o’zi	1 dan katta	Shuning o’zi	Shuning o’zi

4.3. Fuqaro muhofazasining davlat tizimi


Fuqarolar muhofazasi - umumdavlat mudofaa siyosatlaridan biri bo'lib, u har qal1day favqulodda holatlarda fuqarolami, iqtisodiyot tarmoqlarini muhofaza qilishda., ulaming muttasil ishlashini ta'rninlashda hamda qutqarish va tikIash ishlarini bajarishda katta ahamiyat kasb etadi. Albatta, fuqarolar mudofaasi oldiga qo'yilgan yuqoridagi ishlar 1945-yildan to 1990-yillargacha yetib keldi, lekin shu davrgacha yuqoridagi ishlami bajarish uchun ehtiyojlar bo'lmadi. Afsuski, bu davrlarda (tinchlik davrlarida) tabiiy ofatIar, ishlab chiqarish avariyalari, turli xil halokatlar yuz beradiki, xalqirniz, iqtisodiyotimiz bundan jiddiy zararlanadi. Bunday holatlarda biz bir-birirnizga yordam berishga tayyor emas edik. Mustaqillik davridagina favqulodda holatlarda fuqarolar muhofazasi tomonidan yetarli ijobiy ishlar qilina boshlandi. JumIadan, mustaqilligirnizning dastlabki davrlarida fuqarolami va hududlarni tabiiy ofatlar- 7 dan, turli xildagi avariyalardan muhofaza qilish, fuqarolaming mo'tadilhayot faoliyatini ta'minlash borasidagi vazifalaml hal etish uchun O'zbekiston hukumati tomonidan 1991-yilda fuqaro mudofaasi tizimi fuqaro muhofazasi tizimiga aylantirildi. Yangidan tashkil etilgan ushbu tizim O'zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi tarkibiga kiruvchi fuqaro mudofaasi va favqulodda vaziyatlar boshqarmasi sifatida tinchlik davrlardagi tabiiy ofatlar, ishlab chiqansh falokatlari va halokatlaming oldini olish va ulaming oqibatlarini tugatish vazifalarini bajaradi. Mamlakat fuqarolar muhofazasini rivojlantinshning asosiy konsepsiyasi O'zbekiston Respublikasi Prezldenti Islom Karimovning 1994-yil 9-aprelda Toshkent shahrida bo'lib o'tgan Respublika faollarining Kengashida so'zlagan nutqida bayon etilgan. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1996-yil 4-martdagi farmoniga binoan aholini va iqtisodiyot tarmoqlaring, inshootlarini tabiiy ofatlardan muhofaza qilishning samarali tizimini tashkil etish, Respublikada tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlarni oldini olish va oqibatlarini bartaraf etish maqsadida O'zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining Fuqaro mudofaasi va favqulodda vaziyatlar boshqarmasi negizida O'zbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlar vazirligi (FVV) tashkil qilindi. FVV ning asosiy vazifalari va faoliyat yo'nalishi asosan: favqulodda vaziyatlami bartaraf etish, fuqarolar hayoti va salomatligini muhofaza qilish, favqulodda vaziyatlar yuz berganda ulaming oqibatlarini tugatish hamda zararini kamaytirish sohasida davlat siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirish, favqulodda vaziyatlarning oldim olish va bunday hollarda harakatlami boshqarishning davlat tizimi (FVDT)ni tashkil etish va uning faoliyatini ta'minlash, fuqaro muhofazasiga rahbarlik qilish, vazirliklar, idoralar, mahalliy davlat organlari faoliyatini muvofiqlashtirib borish, maqsadli dasturlarni ishlab chiqish va hokazolarga qaratilgan. FVV ning muvaffaqiyatli ish olib borishida mamlakatimizda yaratilgan kuchli huquqiy bazaning ahamiyati katta. Jumladan, favqulodda vaziyatlar masalasida O'zbekiston Respublikasining «Aholi va hududlarni tabiiy va texnogen xususiyatli Javqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to'g'risida» (1999-y.), «Fuqaro muhofazasi to'g'risida» (2000-y.), «Gidrotexnik inshootlarining xavfsizligi to'g'risida» (1999-y.), «Radiatsiyaviy xavfsizlik to'g'risida» (2000-y.), «Terrorizmga qarshi kurash to'g'risida»gi (2000-y.) Qonunlari, Respublika Prezidentining ikkita Farmoni, Vazirlar Mahkamasining 30 dan ortiq qaror va farmoyishlarini aytish mumkin. Qabul qilingan me'yoriy hujjatlarda Rossiya, AQSH, Germaniya. Fransiya, Ukraina, Buyuk Bntaniya, Shveytsariya,ltaliya va boshqa yetakchi davlatlarning fuqaro muhofazasi tizimini shakllantirish borasidagi tajribalari inobatga olillgan O'zbekiston fuqarolarini favqulodda vaziyatlardan muhofaza etishning qonun bilan belgilangan asosiy tamoyillari: insonparvarlik, insonhayoti va sog'lig'ining ustuvorligi, axborotning o'z vaqtida berilishi va ishonchlilig favqulodda vaziyatlardan fuqarolarni muhofaza qilish choralarining ko' rilishidir. Respublika FVDT O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1998- yil 2-dekabrdagi Farmoniga asosan Bosh vazir tomonidan boshqariladi. Hozirgi kunda FVDT ning Respublika, mahalliy va obyekt bosqichidan iborat 14 ta hududiy va 40 dan ortiq funksional quyi tizimdan iborat bo'lgan favqulodda vaziyatlarni oldini olish va ularda harakat qilish davlat tizimi o'z faoliyatini ko'rsatmoqda. Bu tizirnning yagona konsepsiyani belgilash, bashoratlash, tahliliy ishlar, turli dasturlar yaratish va ularni amalga oshirish, fuqaro muhofazasi kuch va vositalarining doimiy tayyorgarligini ta'minlash, falokatlar, halokatlar, tabiiy ofatlarni bartaraf qilish hamda xalqaro harnkorlik borasida olib borilayotgan ishlar o'zining ijobiy natijalarini bermoqda. Bu tizirnni yanada rivojlantirish va mustahkarnlashda hukumatimiz tomonidan fuqarolarni favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishga tayyorlashni tashkil etish, FV larni tasniflash, avariya-qutqaruv tizimlarini kengaytirish, vazifalarini takomillashtirish va ularni zamonaviy jihozlar bilan ta'minlash, suv osti xizmatini yaratish kabi tadbirlar borasida katta yordam ko'rsatmoqda. Hozirgi kunga kelib FVDT tarkibida «Najotkof» Respublika qidiruv-qutqaruv markazi, «Xaloskof» maxsus harbiylashtirilgan qidiruvqutqaruv qismi, «Qutqaruvchi», «Qamchiq», «Olmazof» qismlari tashkil etilib, ular tomonidan 10 mingdan ortiq marotaba turli favqulodda vaziyatlarda aholiga yordam berildi. Jumladan, Tojikiston Respublikasining Qayroqqum bekatida sodir bo'lgan temir yo'l halokati, 1998-yilda Shohimardonda sodir bo'lgan sel ofati, 1999-yilda Turkiyada r'oy bergan Izmir zilzilasi, 1999-yilda Qamchiq dovonida yuzaga kelgan qor ko'chishi, 2001-yilda yuz bergan Toshkent viloyati Qodiriya bekatidagi temir yo'l halokati, 2003-yilda Qirg'izistondagi yer surilishi va boshqalarni misol tariqasida keltirish mumkin. Bu Yo'nalishdagi ishlar saviyasini yanada oshirish maqsadida respublikaning ko'pgina shaharlarida, jumladan: Toshkent, Samarqand, Andijon, Jizza..x, Chirchiq, Angren va 9 boshqa joylarda maxsus «Qutqaruv xizmati tizimlari tuzilgan va ularning zimmasiga har qanday ekstremal vaziyatlarda aholining hayotiga, salomatligiga xavf soluvchi holatlarda yordam berish vazifasl yuklatilgan. Qutqaruv xizmati tizimlarining o'z telefon raqarnlari mavjud (masalan, Toshkent shahrida 050; Samarqand shahrida 911 va hokazo), ular tunu-kun O'z vazifalarini bajaradilar Shunday qilib, fuqarolar muhofazasi har qanday favqulodda vaziyatlarda fuqarolarni, moddiy resurslarni muhofaza qilish, fuqarolarni qanday xatti-harakat qilishi, ularga qanday chora-tadbirlar bilan yordam berishi, shikastlangan hududlarda qutqaruv va tiklov ishlarini olib borish, ishlab chiqarish tarmoqlarini muttasil ishlashini ta'minlash vazifalarim bajaradi. Zero, yer yuzida urnurniy qirg'in qurollari, hujumkor qurollaming zamonaviy turlari mavjud ekan, shu bilan birga tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlami bo'lishligi muqarrar bo'lganligidan har bir davlatda va uning har bir hududida va bo'g'inida fuqarolar muhofazasi davlat tizimi tashkil etiladl va uning vazifalari aniq belgilanadi.
Kompyuter xonalarida ish joyini tashkil etilishi bir qancha omillarni hisobga oladi, bularga tashkiliy, texnikaviy,sanitariya - gigiena,tabiiy-iqlim omillari kiradi. Kompyuter xonalarida ishlaganda mehnat sharoitlarini yaratishdagi eng ko‘p ko‘yiladigan xatolarga shsh joylarni yetarlicha katta emasligi, xona harorati va namligi talab kilinadigan me’yorlarga mos kelmasligi xamda ona va ish joylarni yetarlicha yoritilmaganligi kiradi.

XULOSA


Bitiruv ishini bajarish davomida quyidagi natijalarga erishildi:

• 
  Tarmoq trafigini tahlil qilish vositalari va texnologiyalari hamda tarmoq paketini ushlab qolish masalalari tahlil qilindi.
  
• 
  Paketlarni DPI texnologiyasi asosida tahlil qilish tavsifi, tahlil qilish qurilmalari va xizmat ko’rsatish sifati masalalari o’rganildi.
  
• 
  Tarmoq trafigini tahlil qiluvchi dasturiy vositalar tahlil qilindi.
  
• 
  SPID dasturi imkoniyatlari ko’rib chiqildi.
  
• 
  SPID dasturi yordamida turli trafiklar detektorlanib natijalar keltirildi.
  
• 
  Hayot faoliyati xavfsizligi masalasi ko’rib chiqildi.
  

SPID dasturdan nafaqat umumiy oqimdagi trafikni, balki aloxodida olingan turli trafik turlarini detektorlash va uni keyinchali taxlil qilish uchun qulay dastur. Grafiklar shuni taqozo qiladiki, ushbu dasturdan foydalangan xolda aloxida turdagi tarfik uchun statistik ma’lumot yig‘ish, uni nazorat qilish qulay va onson. SPID dasturi ishlatishda qulay bo‘lib, Internet tarmog‘ida bepul tarqatiladi.