Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Оғиз шиллиқ қобиқ қаватидаги қизил югирикнинг экссудат ­
ли-гиперемик шакли -
ў зи н и н г оч қ и зар и ш и , ўткир ш иш и ва 
сези ларси з ги п еркератози , нуқта-нук^а ва ч и зи к ^ и ш акл и б и ­
л ан тавсиф ли.
Оғиз бўшлиғи шиллиқ қобиқ қавати қизил югиригининг эро­
зив-ярали шакли
худди экссу д ати в-ги п ер ем и к ш аклидаги каби 
кл и н и к белгилари б илан тавси ф л и д и р, л е к и н бунда б и р ёки 
бир нечта соҳада огрикди э р о зи я ёки ярали ўр и н л ар кузати­
лади. Э рози ял ар турлича катталикда ва ш аклларда бўлиб, усти 
қ а тт и қ ф и б р и н л и караш б и л ан қ о п л а н и ш и ва уни о л ган д а, 
қонаш алом ати кузатилиш и б илан ўзига хосдир. У чоқнинг ат­
роф ида ш оҳланиш кучаяди, б ош қа ҳолларда ен ги л кератотик 
тугун ҳосил қилади. Э ътибор бериб қараган и м и зд а, бу тугун 
б и р -б и р и га ёпиш увчи нуқта ва ч и зи к^ард ан иборатлиги, ўзи- 
га хос ш аклда ж ой л аш и ш и кўринади.
Ў ткир қизил ю гири к к асал л и кн и н г огир тури сан ал и б , б у н ­
да ҳамм а вакд- тан а ҳарорати н и н г о ш и ш и , кучсизлик, бўгин- 
лардаги те з-те з оғриқ, полисерозит асорати, глом ерулонеф -

---

О т з бўш лит ш иллиқ қавати ва лабни жароҳатловчи дерматозлар
169
р и т ва п ан кр еати т асорати кўринади. П ер и ф ер и к қонда л е й ­
к о п ен и я, а н е м и я, С О Э ош и ш и кузатилади, касал л и кн и н г авж 
олиб кети ш и у н и н г ўтки рлаш и ш б о сқи чи д ан далолат беради. 
О гиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги ўзгариш лар тизим ли 
қ и зи л ю гирикда 75% б ем орларда кузатилади.
Ў ткир қи зи л ю гирикда оги з ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги к л и ­
н и к кўриниш сурункали кечиш идаги к л и н и к кўриниш дан ф ар қ
қ и л а д и . Ў тк и р қ и зи л ю ги р и к д а к ў п ч и л и к б е м о р л а р д а оги з 
бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида, танглайда ва м илкда ўчоқ- 
ли ё к и тарқал ган қ и зи л -ти л и н ган рангда доғлар, ш иш лар ку­
затилиб, у н и н г усти ф и б р и н л и караш , б ош қа ҳолда гем орра­
гик тусдаги ҳолатни ю зага келтиради. Бунда п ери ф ери я бўйлаб, 
к ў п и н ч а те л е а н ги э к т а зи я кузатилад и. К ў п ч и л и к бем орл арда 
ту р л и ч а ка тта л и к д а г и п у ф ак л ар , ай ри м ҳ ол л ард а, п у ф ак л ар
ичида гем оррагик сую кд и к гутган ҳолда бўлади.
Кечиши.
Ў ткир қи зи л ю ги ри к ў зи н и н г дои м и й ж адал р и ­
вож лан и ш и , турли аъзо ва тў қ и м ал ар н и н г катталаш иб б ори - 
ши билан кечади.
С урункали қи зи л ю ги р и к н и н г давом эти ш и айрим ҳоллар- 
да б и р неча ўн й и л л ар га чўзилади. Л аб қи зи л ҳо ш и яси н и н г 
қи зи л ю гириги 25 йилгача давом эти ш и м ум кин ва ай н и вақт- 
да қобигутанган ҳолда кечади. К асалли к кўпчилик бем орларда 
баҳорги-ёзги даврда кучайиб, қиш да тузалиб кетади.