Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

1. Ўқув материалини муаммоли баён этиш – маърузада монолог 
тарзда, амалий машғулотларида эса диалог тарзда олиб борилади. 
Ўқитувчи маъруза пайтида ўқув материалини баён этаётганида муаммоли 
масалалар тузади ва уларни ўзи ечади, ўқувчилар эса ечимларни излаш 
жараёнига фақат хаёлан қўшиладилар. Масалан, «Уч шохли нерв» 
мавзусидаги маърузанинг бошида «Нега Vжуфт бош мия нерви аралаш 
нерв хисобланади?» деган муаммо қўйилади, аммо маърузачи тайёр 
жавобни бермайди, у фаннинг бу ҳақиқатга қандай етиб келгани, бу ҳодиса 
сабаблари ҳақидаги фаразларни текшириш бўйича ўтказилган тажриблар 
ҳақида ҳикоя қилади.
2. Қисман изланувчан фаолият амалий машғулотларда, муаммоли 
семинарлар давомида намоён бўлади. Ўқитувчи муаммоли саволлар 
тизимини тузади, бу саволларга жавоблар олинган билимлар базасига 
таянади, аммо улар олдинги билимларда мавжуд эмас, яъни саволлар 
таҳсил олувчиларга интеллектуал қийинчиликлар туғдиради ва мақсадга 
йўналтирилган ижодий изланишга ундайди. Ўқитувчи имкони борича 
«бошқача жавоблар» йўналтирувчи саволларни тайёрлаб қўйиши 
лозим.Масалан: “Нима сабабдан туғма танглай ёриқлари – “бўри жағ” 
пайдо бўлади?” саволини бериб, муаммони талабалар жавобларига 
таяниб, якуний хулоса қилади.
3. Мустақил тадқиқот фаолиятида талабалар мустақил равишда 
муаммони ифода этадилар ва уни ечадилар (тўгарак ёки битирув 
ишларида, илмий тадқиқот ишларида) ва ўқитувчи назорати билан 
якунланади. Бу 4-даражали маҳсулдорлик фаолиятини (ижод) ва 4-
даражали энг самарали, мустаҳкам билимни (билим – қайта шаклланиш) 
эгаллашни таъминлайди.
Хулоса қилиб, муаммоли ўқитишнинг асосий белгиси, бу илмий, ўқув 
ёки барча фаолият турларида пайдо бўладиган зарурий объектив қарама-
қаршиликлар акси ҳисобланиб, барча соҳаларнинг ҳаракатлантирувчи ва 
ривожлантирувчи манбаидир. Шу сабабли муаммоли ўқитишни 
ривожлантирувчи деб аташ мумкин, чунки унинг мақсади – билимларни, 
фаразларни шакллантириш, уларни ишлаб чиқиш ва ечишдан иборатдир. 
Анатомия фани ўқув жараёнида муаммоли ўқитиш талабаларимизда 
фикрлаш жараёни фақат муаммоли вазиятни ечиш мақсадида жорий 

---

453 
этилади, у ностандарт масалаларни ечиш учун зарур бўлган фикрлашни 
шакллантиради. 
Адабиётлар 
1. 
Педагогик технологияларни тиббиётда лойихалаштириш 
ва режалаштириш. Тешаев О.Р. Олимхщжаев Ф.Х., ва бошқ. Ўқув-
услубий қўлланма. ТТА. Тошкент, 2010. 175 б. 
2. 
Голиш Л.В. Технологии обучения на лекциях и 
семинарах в вузе. Учебное пособие. Ташкент, ТГЭУ. – 2009, 203 с. 
3. 
Проектирование и планирование педагогических 
технологий. Хашимова Д.П., Насридинова Ш.Т.Учебно-
методическое пособие. Ташкент, 2009. 40 с.