Зарифбой ибодуллаев асаб ва руҳият илмий-оммабоп рисола

КОМА ВА ОНА МЕҲРИ
Комага тушган бемор парвариши ўта мураккаб жараён бўлиб, оила 
аъзоларидан жуда катта чидам ва сабрни талаб қилади. Мен узоқ йиллар 
комада ётган қизини жуда катта меҳр ва умид билан парвариш қилган 
битта Онани яхши биламан (бундайлар кўп, албатта). Ҳар гал ушбу хо-
надонга ташриф буюрганимда, у ердаги ажойиб бир вазият мени ўзига 
ром қиларди. Умуман тилсиз ва унсиз ётган бу қизнинг бадани шу қадар 
тоза, сочлари чиройли қилиб ўриб таралган, тирноқлари текис олинган 
бўларди. Қизнинг бадани илиқ ва ундан ёқимли ҳид таралиб турарди. 
Ҳар гал Онанинг менга умидли кўзлари билан қарашини кўриб, эзилиб 
кетардим. У ҳар доим мени кулиб кутиб оларди. Охирги умидим Сиз, дер-
ди. Уни юртимиздаги барча невролог-профессорлар кўрган ва даволаш-
га уринишган, бироқ касаллик оғирлиги сабабли натижа бўлмаганди. 
Менинг ҳам қўлимдан ҳеч нарса келмасди. Тиббиёт юз ўгирган бу қиздан 
Она ҳали умидини узмаган эди. 
Она мени тез-тез чақирарди, келиб туринг, дерди. Мен ҳар гал “Энди 
келмай қўя қолай, барибир фойдаси йўқ”, дегим келарди-ю, бироқ 
қандайдир куч мени ўша хонадонга боришга ундарди. Бу куч – Она 
меҳри эди. Мен бундай Онага йўқ дея олмасдим. Унинг учун ушбу хона-
донга тинмай боришга тайёр эдим. Менинг ташрифларим Она дардини 
енгиллаштирарди, бироқ ҳар гал мен бу хонадондан оғир ҳис билан уйга 
қайтардим. Чунки мен унинг қизига ёрдам бера олмаслигимни билар-
дим. Орадан бир неча ойлар ўтиб, Она мендан хабар олмай қўйди...
ФИДОЙИ ИНСОН
Ҳам инсонийлик фазилатлари, ҳам ҳақиқий устозга хос бўлган хислат-
ларни ўзида мужассам этган бу шахс Мэлс Қобуловдир. Мен айнан улар 
ҳақида ёзаётганимдан, китобхон бу инсонни нев ролог ёки нейропсихо-
лог олим бўлса керак, деб ўйламасин. У онколог-хирург. Боз устига Мэлc 
Қобулович Тошкентда эмас, балки Нукусда яшайди. Қорақалпоғистонда 
онкология йўналиши асосчиси ҳисобланади. Менинг Мэлс Қобулович 
билан танишганимга ҳам кўп бўлмади. Бироқ бу киши буюк устоз, моҳир 
шифокор ва ўта оқил ташкилотчи сифатида менинг қалбимни эгаллаб 
олди.

---

АСАБ ВА РУҲИЯТ
199
Нукусга неврология ва тиббий психология бўйи ча врачлар ва талаба-
ларга маъруза ўқишга борганимда бу инсон ҳақида илиқ ва эҳтиросли 
сўзларни кўп эшитдим. Мэлс Қобулов тиббиётдаги 50 йилдан ошиқ иш 
фаолиятида бирон маротаба “Мен чарчадим. Сизнинг касаллигингиз 
менга тааллуқли эмас ёки бошқа куни келинг” каби ибораларни ишлат-
маган. Мэлс Қобулов катта лавозимларда ишласа-да, ҳар доим ўта камтар 
бўлиб қолганлар. Мен уларнинг уйларида қисқа муддат меҳмон бўлдим. 
Етмиш тўрт ёшни қоралаган бу инсонни тинч қўймай қўнғироқлар 
бўлаверди. Буларнинг касбига алоқаси бўлмаган беморлар ҳам айнан 
Мэлс Қобулов кўриб қўйишини истаб, унинг уйига ташриф буюришарди.
Қадимдан шифокорни ёниб турган шамга ўх шатишган, у ёниб туга-
гунча атрофга нур таратиб туради. Бундай иборалар Мэлс Қобуловга 
ўхшаган фидойи инсонлар учун яратилган. Инсонларга соғлиқ ва яхши-
лик улашишда ҳеч толманг, УСТОЗ.