‘z b e k is t n r espu blik asi o L iy va ‘rta m axsus ta’ L i m vazirlig I

Pedagogika  fanlari  tizimi.  Shaxs  kam olotini  t a ’minlash,  un ing  
intellektual,  m a ’naviy-axloqiy  ham da jism oniy jihatdan  rivojlanishiga 
erishishda  turli  yosh  davrlari,  har  bir  davrning  o ‘ziga  xos  jihatlari, 
shuningdek,  bolaning  fiziologik,  psixologik  holatini  inobatga  olish 
maqsadga  muvofiqdir.  Shu  bois  yaxlit  pedagogik  jarayon  m uayy an  
turkum ni tashkil etuvchi  pedagogik  fanlar to m o n id an  o ‘rganiladi.  U lar 
quyidagilardir:
1.  Umumiy  pedagogika  —  maktab  yoshidagi  bolalarni  tarbiyalash 
va  ularga  t a ’lim  berish  masalalarini  o ‘rganadi.
2.  Maktabgacha ta ’lim pedagogikasi — maktabgacha ta ’lim yoshidagi 
bolalarni  tarbiyalash,  ularni  intellektual,  m a ’naviy-axloqiy va jism o niy  
jihatdan  kamolotga  yetkazish  masalalarini  o ‘rganadi.
3.  B o sh la n g ‘ich  t a ’lim  p ed ag og ik asi  —  b o s h la n g ‘ich   s i n f l a r  
o'quvchilarini  tarbiyalash,  ularga  t a ’lim  berish,  ularning  o ‘ziga  xos 
psixologik  hamda  fiziologik  xususiyatlarini  tadqiq  etish,  s huningdek, 
ularni  intellektual,  m a ’naviy-axloqiy  va  jism oniy jihatdan  k a m o lo tg a  
yetkazish  masalalarini  o ‘rganadi.
4.  Korreksion  (maxsud) pedagogika  —  rivojlanishida turli  psixologik 
va  fiziologik  nuqsonlari  boMgan  bolalarni  tarbiyalash  va  o ‘qitish  bilan 
bogMiq  m uammolarni  o ‘rganadi.
0 ‘z  navbatida  korreksion  pedagogika tarkibiga  maxsus  pedagogika 
va  psixologiyaning  turli  sohalari  kiradi.  U lar quyidagilardir:
4.1.  Surdopedagogika  va  surdopsixologiva  —  eshitish  qobiliyati

---

buzilgan  bolalarni  rivojlantirish,  o ‘qitish  va  tarbiyalash  masalalarini 
o ‘rganadi.
4.2.  Oligofrenopedagogika  va  oligofrenopsixologiva  —  aqli  zaif 
bolalarni  rivojlantirish,  o ‘qitish  va  tarbiyalash  masalalarini  o ‘rganadi.
4.3.  Tiflopedagogika va tiflopsixologiva — ko'rish  qobiliyati buzilgan 
bolalarni  rivojlantirish,  o ‘qitish  va  tarbiyalash  masalalarini  o ‘rganadi.
4.4.  Logopediva  va  nutqiy  buzilishlar  psixologivasi  —  nutqi, 
shuningdek,  m otorli-harakatlanish  doirasida  murakkab  nuqsonlari 
bo'lgan  bolalar  (ko‘r,  soqov va  kar bolalar)ni  rivojlantirish,  o ‘qitish  va 
tarbiyalash  masalalarini  o ‘rganadi.
5.  Metodika  —  xususiy  fanlarni  o ‘qitish  xususiyatlarini  o ‘rganadi.
6.  Pedagogika tarixi  — ta ’lim va tarbiyaning yuzaga kelishi,  taraqqiy 
etishi,  muayyan  tarixiy  davrlarda  yetakchi  o ‘rin  egallagan  pedagogik 
fikrlar taraqqiyoti  masalalarini  o ‘rganadi.
7.  Pedagogik texnologiva  — ta ’lim va tarbiya jarayonida  zamonaviy 
pedagogik texnologiyalarni  qo‘llash, texnologik yondashuv asosida t a ’lim 
va  tarbiya  j a r a y o n in in g   sam arad o rlig in i  oshirish  m u a m m o la rin i 
o ‘rganadi.
8.  P e d a g o g ik   m a h o r a t   —  b o ‘lajak  o ‘q itu v c h ila rn in g   kasbiy 
mahoratlarini  oshirish,  takomillashtirish  muam molarini  o ‘rganadi.
9.  T a ’limni boshqarish  — t a ’lim  muassasalarining faoliyatini yo‘lga 
q o ‘yish,  boshqarish,  nazorat  qilish  h a m d a   istiqbollarini  belgilash 
masalalarini  o ‘rganadi.
10.  Iitim oiv  pedagogika  —  ijtimoiy  m u n o s a b a tla r   ja ra y o n id a  
pedagogik g ‘oyalarning  tutgan  o ‘rni  va  roli,  shaxsni  kasbiy va  ijtimoiy 
faoliyatga  yo ‘naltirish  m uam molarini  o ‘rganadi.