Yoyiq burchak burchak gradusi reja: Burchak. Uning ta’rifi. Burchakning turlari



Download 358,42 Kb.
bet2/4
Sana14.06.2022
Hajmi358,42 Kb.
#671330
1   2   3   4
Bog'liq
YOYIQ BURCHAK BURCHAKGRADUSI

Vertikal burchaklar deb, birining tomonlarini uchiga nisbatan davom ettirish natijasida hosil bo’lgan burchaklarga aytiladi (7- rasm).
DOB burchakning uchiga nisbatan OB tomonning davomi OA tomon,OD tomonning davomi OC tomon deb olsak, C]JOB va CAOC vertikal burchaklar boTadi. Xuddi shuningdek, A01) burchak AO tomonining davomi OB va OD tomonining davomi OC boTgani sababli AAOD va zf COB vertikal burchaklar. Vertikal burchaklar o’zaro tengdir, ya’ni zf DDOBD=DCAOC va ^ daod= a uCOB (7- rasm). 1 1 2 3 4





Burchaklarni o’lchash

1.
Burchaklarni o’lchash uchun markazi burchak uchida bo’lgan ixtiyoriy radiusli aylana chizaylik (8- rasm).
A\?lB nuqtalar zf AOB tomonlarining aylana bilan kesishish nuqtalari bo’ladi.
Ta’rif. Ikki radius orasidagi burchak markaziy burchak deyiladi.
Burchakning OA va OB radiuslar bilan chegaralangan bo’lagi markaziy burchak, aylananing AB yoyi esa markaziy burchakka tiralgan yoy deb ataladi.
Bitta aylanada yoki bir nechta aylanalarda:
markaziy burchaklar teng bo’lsa, ularga tiralgan yoylar ham teng bo’ladi;
teng yoylarga teng markaziy burchaklar mos keladi.
Markaziy burchakning kattaligi aylananing burchak orasidagi bo’lagi yoyining gradus o’lchoviga teng. Kesmaning uzunligi chizqich yordamida odchangani singari, burchakning kattaligi transportir yordamida odchanadi. Masalan, AB yoyning gradus odchovi 15° ga teng bo’lsa, A AOBU = D150 deb yoziladi.
Transportir markaziy burchak xossalariga asosan yasalgan.
Aylana yoyining gradus o’lchovi ham kesma uzunligi xossalariga o’xshash xossalarga ega (mustaqil ta’riflang).
Teng kesmalarning uzunliklari tengdir.
Kesmalar yiqindisining uzunligi qo’shiluvchi kesmalarning uzunliklari yiqindisiga teng.
Kesmalar ayirmasining uzunligi shu kesmalar uzunliklarining ayirmasiga teng.
Istalgan nurga uning boshlanqich nuqtasidan berilgan uzunlikdagiyagona (ya’nifaqat bitta) kesmani qo’yish mumkin. Burchaklar asosan transportir bilan o’lchanadi.
1°= 60’
1’= 60''
Yer ustuda o’lchashlarda (burchakni) ekker, astrolyabiya va teodolit kabi asboblardan foydalaniladi. Aylanani teng 360 bo’lakka bo’lsak va aylana
markazini ana shu bo’laklardan 2 tasini ketma ket birlashtiruvchi radiuslar orasidagi burchak 1o ga teng yoki 1o li yoy deyiladi.
1o 15' 24'' - 1 gradus 15 minut 24 sekund deb o’qiladi.
M: 120o li ca burchak tomonlari orasidan a nur o’tgan. Agar ca va da burchaklarning o’lchovlari 4:2 kabi nisbatda bo’lsa bu burchaklarni toping.
Echish: < (ca)+(ad)=<(cd)
120° 120°




Gradus o’lchovi aniqligini oshirish uchun bir gradusning 1


Download 358,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish