Yangi va eng yangi davrda chet mamlakatlarida jismoniy tarbiya

10-rasm. Yugurish musobaqalaridan lavha.
Buyuk Britaniyada sport o’yinlari tizimi. XVII asr o’rtalarida Buyuk Britaniyada iqtisodiy, siyosiy va madaniy rivojlanish yuzaga kelib, u yirik kapitalistik mamlakatga aylangan. Shu tariqa Buyuk Britaniyada boshqa mamlakatlarga nisbatan avvalroq sport o’yinlari tizimi shakllangan edi. Buyuk Britaniya boshqa mamlakatlarni bosib olish, mustamlakachilik yo’li bilan o’z boyligini oshirish va davlatni mustahkamlasga erishgan. Bunda ulkan dengiz floti va harakatchan ekspeditsiya bo’limlari muhim rol o’ynagan edi. Ular kollejlar, universitetlar va harbiy o’quv yurtlari bitiruvchilaridan shakllangan .

Buyuk Britaniyada sport o’yinlari tizimining asoschisi Regbi shahridagi kollej direktori pedagog Tomas Arnold (1795-1842) hisoblanadi. U o’z faoliyatida o’quvchilarning harakatchanligi va faolligini rivojlantiruvchi, qiyin sharoitlarga tezda mo’ljal olish, qo’rqmaslikni tarbiyalovchi sport turlariga katta e’tibor bergan. Sport o’yinlari tizimiga yengil atletika, boks, eshkak eshish, suzish, regbi, futbol, kriket kabi sport turlari kiritilgan. Uning ta’limoti va tizimi mamlakat va chet ellardagi o’quv yurtlarida keng qo’llanildi (10-rasm).